Uczniowie licealnych klas o profilach humanistycznych, językowych lub społeczno-prawnych rzadko wykazują zainteresowanie przedmiotami przyrodniczymi. Tymczasem podstawa programowa zakłada, że biologia będzie im towarzyszyć aż przez trzy lata nauki. Czy są jakieś sposoby na przekonanie humanistów do biologii i sprawienie, by uczyli się jej bez stresu, za to z zainteresowaniem? W jaki sposób ułatwić im zrozumienie genetyki, ewolucjonizmu, biotechnologii i innych działów, uważanych za trudne?
Czego uczą się humaniści na lekcjach biologii?
Nauka biologii w liceum, nawet na poziomie podstawowym, zakłada zapoznanie się niemal z wszystkimi jej działami. Oczywiście, zakres wiedzy jest zdecydowanie węższy niż w klasach o profilach przyrodniczych, jednak w dalszym ciągu uczniów czeka przeprawa przez naukę o życiu od komórki, przez tkanki i fizjologię po genetykę i ewolucjonizm. Nie zabraknie informacji o nowoczesnych zastosowaniach odkryć w dziedzinie biologii w biotechnologii i medycynie. Sporo czasu poświęca się również na wyjaśnienie kwestii funkcjonowania środowiska jako całości, znaczenia ochrony przyrody, ekologii i bioróżnorodności. Czy to naprawdę potrzebne w klasach humanistycznych?
Warto pamiętać, że biologia to nauka o życiu. Zagadnienia te powinny być humanistom zdecydowanie bliskie!
Jak pomóc uczniom polubić i zrozumieć biologię?
Nawet jeśli uczniowie zdecydują się przyznać, że nauka o życiu nie może być oderwana od rzeczywistości, lekcje biologii i tak mogą sprawić im pewne problemy. Nauki przyrodnicze wymagają operowania precyzyjną terminologią, rozumienia procesów zachodzących na poziomie komórki, organizmu i całego środowiska. Do tego dochodzą zadania z genetyki i rozumienie zawiłości ewolucjonizmu, projektowanie i przeprowadzanie doświadczeń, analizy i wnioskowanie. Wielu uczniów zaczyna się w tym gubić. Warto wybrać podręcznik, który pomoże uporządkować zdobywaną wiedzę, rozwijając jednocześnie umiejętności kluczowe. Jeśli chodzi o zrozumienie genetyki, dobrym wyborem jest „Biologia na czasie 3” wydawnictwa Nowa Era.
Uzupełnieniem podręczników mogą być „Karty pracy ucznia”, pozwalające na praktyczne zastosowanie zdobytej wiedzy. Dodatkowo, w czasie lekcji warto znaleźć czas na obserwacje i eksperymenty biologiczne, wycieczkę do laboratorium, programy przyrodnicze. Uczniowie, którzy zainteresują się omawianymi zjawiskami i procesami, łatwiej przyswoją nowe informacje i postarają się je wykorzystywać w praktyce. Zauważą również, że biologia może stanowić szerszy kontekst dla humanistycznych rozważań, na przykład w obszarze filozofii, religii lub historii.
