Chirurgia bariatryczna – realna szansa na trwałą utratę wagi

Otyłość to choroba przewlekła, która nie tylko wpływa na wygląd i samopoczucie, ale przede wszystkim zwiększa ryzyko wystąpienia groźnych schorzeń – takich jak cukrzyca typu 2, nadciśnienie, bezdech senny czy choroby serca. Kiedy dieta, aktywność fizyczna i zmiana stylu życia nie przynoszą oczekiwanych efektów, z pomocą przychodzi chirurgiczne leczenie otyłości, znane jako bariatria lub CHLO (Chirurgiczne Leczenie Otyłości).

Nowoczesne zabiegi bariatryczne nie są już postrzegane jako zabiegi „estetyczne” – to skuteczne narzędzie w leczeniu otyłości i poprawie jakości życia pacjentów. Dzięki małoinwazyjnym technikom operacyjnym i wsparciu zespołu specjalistów, możliwa jest znacząca i trwała utrata masy ciała oraz redukcja ryzyka chorób współistniejących.

Wskazania do leczenia bariatrycznego

Chirurgiczne leczenie otyłości nie jest rozwiązaniem dla każdego pacjenta, który chce schudnąć. To metoda przeznaczona dla osób, u których tradycyjne sposoby redukcji masy ciała, tj. dieta, aktywność fizyczna, leczenie farmakologiczne, nie przyniosły oczekiwanych rezultatów lub są z góry skazane na niepowodzenie z powodu zaawansowanej otyłości i chorób współistniejących.

Zobacz także: BARIA-MED

Aby zakwalifikować się do operacji bariatrycznej, konieczne jest spełnienie określonych kryteriów medycznych:

• BMI ≥ 40 kg/m² – niezależnie od chorób towarzyszących,
• BMI ≥ 35 kg/m², jeśli współistnieją choroby związane z otyłością, takie jak:
  • cukrzyca typu 2,
  • nadciśnienie tętnicze,
  • zespół bezdechu sennego,
  • choroby stawów wymagające leczenia operacyjnego,
  • niealkoholowe stłuszczenie wątroby (NAFLD),
  • choroby sercowo-naczyniowe,
  • zaburzenia lipidowe (hiperlipidemia),
  • niepłodność związana z zespołem policystycznych jajników (PCOS),

Kwalifikacja do zabiegu odbywa się zawsze na podstawie indywidualnej oceny pacjenta, jego historii chorobowej oraz wyników specjalistycznych badań. Decyzję podejmuje lekarz prowadzący we współpracy z zespołem dietetycznym i psychologicznym.

Najczęściej wykonywane zabiegi bariatryczne

Współczesna chirurgia bariatryczna zapewnia kilka sprawdzonych i skutecznych metod leczenia otyłości. Wszystkie mają wspólny cel: trwałe ograniczenie ilości spożywanego jedzenia, a co za tym idzie – radykalne zmniejszenie masy ciała i poprawę stanu zdrowia. Wybór konkretnej metody zależy m.in. od wskaźnika BMI, stanu zdrowia, przebytych chorób oraz nawyków pacjenta.

Rękawowa resekcja żołądka (Sleeve gastrectomy)

To obecnie jedna z najpopularniejszych metod. Zabieg polega na trwałym usunięciu ok. 70–80% żołądka, który przybiera kształt cienkiego „rękawa”. Zmniejszenie pojemności żołądka do około 200 ml powoduje szybkie uczucie sytości po niewielkiej ilości jedzenia.

Zalety: wysoka skuteczność, małoinwazyjność, krótki czas hospitalizacji.

Wskazania: otyłość I–III stopnia, szczególnie przy współistniejącej cukrzycy, nadciśnieniu, bezdechu sennym czy PCOS.

Mini gastric bypass

To zabieg łączący zmniejszenie objętości żołądka z ograniczeniem wchłaniania kalorii. Tworzy się tzw. pouch – mały zbiornik żołądkowy, który jest bezpośrednio połączony z jelitem cienkim.

Efekty: utrata nawet 70–80% nadmiaru masy ciała w ciągu roku, poprawa kontroli cukrzycy typu 2, nadciśnienia i lipidów.

Dla kogo: pacjenci z BMI ≥ 35, ale także niektórzy z BMI 30-35 przy ciężkiej cukrzycy lub innych chorobach metabolicznych.

Gastric bypass

To klasyczna metoda bypass żołądkowego, oparta na dwóch zespoleniach – pomiędzy zmniejszonym żołądkiem a jelitem oraz pomiędzy pętlą enzymatyczną a pokarmową.

Zalety: skuteczność metaboliczna, bardzo dobre wyniki u pacjentów z cukrzycą typu 2, refluksem czy skłonnością do spożywania słodyczy.

Wskazania: zaawansowana otyłość, wiek powyżej 50 lat, współistniejące choroby metaboliczne.

Balon żołądkowy

To małoinwazyjna i odwracalna metoda leczenia otyłości. Balon wypełniony solą fizjologiczną umieszczany jest w żołądku endoskopowo i pozostaje tam przez 6-12 miesięcy, ograniczając pojemność żołądka i zmniejszając łaknienie.

Wskazania: u pacjentów z niższym BMI (30-35), w przygotowaniu do operacji lub jako samodzielna terapia.

PRZED operacją bariatryczną

Chirurgiczne leczenie otyłości to proces, który zaczyna się długo przed wejściem na salę operacyjną. Kwalifikacja do zabiegu bariatrycznego to złożony i wieloetapowy proces medyczny, którego celem jest nie tylko sprawdzenie, czy pacjent spełnia kryteria formalne (np. odpowiednie BMI), ale też ocena jego ogólnego stanu zdrowia i motywacji do trwałej zmiany stylu życia.

Jeszcze przed operacją pacjent powinien rozpocząć przygotowanie dietetyczne: m.in. ograniczyć kalorie, wprowadzić zdrowe nawyki i zredukować 5-10% masy ciała.

Na samym początku leczenia pacjent jest kierowany do lekarzy różnych specjalizacji:

• chirurg bariatryczny,
• lekarz ogólny lub obesitolog,
• dietetyk kliniczny,
• psycholog lub psychiatra,
• kardiolog,
• pulmonolog,
• anestezjolog.

Wykonywane są różnego rodzaju badania, w tym:

• morfologia krwi i panel biochemiczny (glukoza, lipidogram, sód, potas, kreatynina),
• EKG, USG jamy brzusznej, RTG klatki piersiowej,
• gastroskopia z testem na Helicobacter pylori,
• badania wynikające z historii choroby (np. hormonalne, diabetologiczne).

PO operacji bariatrycznej

Operacja bariatryczna to nie koniec leczenia, a początek nowego etapu życia. Sukces całej terapii w dużej mierze zależy od tego, jak pacjent poradzi sobie z codziennymi wyzwaniami po zabiegu: z rekonwalescencją, nauką jedzenia na nowo, z długofalowymi zmianami w stylu życia. Chirurg zmniejsza żołądek, ale to pacjent każdego dnia podejmuje decyzje, które decydują o trwałości efektów.

Najważniejsza kwestia po operacji bariatrycznej to zmiana podejścia do jedzenia i zmiana nawyków żywieniowych. Pomocne może być wsparcie psychologiczne, dzięki któremu łatwiej przejdziemy etap pooperacyjny.

Nie zwlekaj, możesz zmienić swoje życie na lepsze!