Zaburzenia hormonalne u kobiet to powszechny problem. Jedne z częściej występujących to hiperprolaktynemia, nadczynność tarczycy, niedoczynność tarczycy, zespół policystycznych jajników i hirsutyzm. Sprawdź, co może je powodować i jakie objawy mogą im towarzyszyć.
Hiperprolaktynemia
Hiperprolaktynemia to stan charakteryzujący się wzrostem stężenia prolaktyny w surowicy krwi. Jej podłożem mogą być stany fizjologiczne (np. ciąża), stany patologiczne (np. guz przysadki), przyjmowanie niektórych leków. Objawami hiperprolaktynemii mogą być zaburzenia miesiączkowania, spadek libido, ból piersi, zmniejszenie masy mięśniowej, mlekotok. Hiperprolaktynemia doprowadzić może nawet do niepłodności.
Nadczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy to stan nadmiernej produkcji hormonów tarczycy. Obserwuje się go w przebiegu m.in. choroby Gravesa-Basedowa, wola guzkowego toksycznego (choroby Plummera), zapalenia tarczycy Hashimoto, guza trofoblastu czy przysadki mózgowej, spożywania nadmiernych ilości jodu. Do najczęstszych objawów nadczynności tarczycy należą: rozdrażnienie, wypadanie włosów, nadwrażliwość na ciepło, nadmierne pocenie się, łamliwość paznokci, zaburzenia miesiączkowania, drżenie dłoni, kołatanie serca, problemy trawienne (częstsze, luźne stolce), a w przypadku osób z chorobą Gravesa-Basedowa dodatkowo dolegliwości ze strony oczu – wytrzeszcz, ból, podwójne widzenie, nadmierne łzawienie.
Niedoczynność tarczycy
Niedoczynność tarczycy to stan niedostatecznej produkcji hormonów tarczycy, co wiąże się ze spowolnieniem procesów metabolicznych. Niedoczynność tarczycy może być pierwotna, związana z uszkodzeniem gruczołu tarczowego (np. zapalenie tarczycy, wycięcie tarczycy, wrodzona niedoczynność tarczycy), wtórna (np. niedobór hormonu tyreotropowego) czy trzeciorzędowa (np. guzy podwzgórza, urazy głowy). Najczęstsze objawy niedoczynności tarczycy: zwiększenie masy ciała, przewlekłe zaparcia (spowolnienie perystaltyki), uczucie zmęczenia, sucha, zimna, blada skóra, osłabienie, senność, łatwe marznięcie, łamliwe włosy, nieregularne miesiączkowanie, trudności w koncentracji, zaburzenia pamięci, stany depresyjne.
Zespół policystycznych jajników
Zespół policystycznych jajników, znany też jako PCOS, to zaburzenie dotykające około 10–15% kobiet w wieku reprodukcyjnym. Uważa się go za najczęstszą przyczynę niepłodności. Mechanizm powstawania zespołu jest złożony. Mogą w nim brać udział czynniki genetyczne, endokrynologiczne, metaboliczne i środowiskowe. Zespół charakteryzuje się występowaniem cykli bezowulacyjnych i nadprodukcją męskich hormonów płciowych. W jego przebiegu występować mogą dodatkowo rzadkie, nieregularne lub nieobecne cykle miesiączkowe, masywne krwawienia, hirsutyzm, centralna otyłość, łysienie androgeniczne, zmiany skórne (np. łojotok, trądzik).
Hirsutyzm
Hirsutyzm to nadmierne owłosienie typu męskiego u kobiet. Stwierdza się je w okolicy twarzy, brodawek sutkowych, brzucha, klatki piersiowej, sromu, wewnętrznych powierzchni ud, kręgosłupa w odcinku krzyżowym. Dodatkowo objawić się może łysieniem typu męskiego, trądzikiem, nadmierną masą ciała, zaburzeniami nastroju (np. stanami depresyjnymi), zmianami skórnymi z nasilonym łojotokiem. Schorzenie to może mieć charakter idiopatyczny, być uwarunkowane genetycznie lub pojawić się w przebiegu nowotworów hormonalnie czynnych (np. rak nerki, niektóre guzy jajnika, rak tarczycy), zespołu wielotorbielowatych jajników, wrodzony przerost nadnerczy bądź zespół Cushinga.
