Psychologia i psychiatria – jakie pełnią role i jak dbają o zdrowie psychiczne pacjentów?
Poradnie zdrowia psychicznego zatrudniają różnych specjalistów, którzy w kompleksowy sposób dbają o pacjenta i jego psychikę. Kadrę takich ośrodków zdrowia tworzą zwykle psycholog i psychiatra. Choć specjaliści tych dziedzin często współpracują ze sobą, ich metody pracy z pacjentem znacznie się różnią. Sprawdźmy, jakie role odgrywają psycholog i psychiatra oraz w jaki sposób dbają o zdrowie psychiczne pacjentów.
Psychologia i psychiatria – oddzielne, choć przenikające się dziedziny
Zarówno w przypadku psychologii, jak i psychiatrii, głównym obszarem zainteresowania pozostaje psychika człowieka. Jednak są to różne dziedziny wiedzy. Psychologia jest nauką skupiającą się na mechanizmach i prawach, które decydują o zachowaniu człowieka i rządzą jego psychiką. To nauka o ludziach i procesach myślowych, emocjach i relacjach międzyludzkich. Istnieje wiele różnych dziedzin i działów psychologii m.in.:
- psychologię kliniczną,
- psychologię społeczną,
- psychologię rozwojową,
- psychologię społeczną.
Natomiast inny charakter ma dziedzina nauki, jaką jest psychiatria. To jedna ze specjalizacji medycznych, która zajmuje się badaniem, zapobieganiem, diagnozowaniem i leczeniem zaburzeń czy chorób psychicznych. Definicja UEMS wskazuje, że psychiatra to gałąź medycyny zajmująca się badaniem i stosowaniem biopsychospołecznych zasad w etiologii, ocenie, rozpoznawaniu, leczeniu, rehabilitacji i zapobieganiu umysłowym, emocjonalnym i behawioralnym zaburzeniom, które występować mogą samodzielnie lub równolegle do innych zaburzeń medycznych w życiu człowieka.
Psychologią zajmuje się psycholog, z kolei psychiatrią i leczeniem pacjentów doświadczających różnego rodzaju zaburzeń czy chorób psychicznych – psychiatra. Prócz tego z pacjentami mogą pracować psychoterapeuci. Psychoterapeutą zostaje osoba, która ukończyła 4-letnią szkołę z tego zakresu i ma odpowiedni certyfikat. Jednocześnie może być po studiach psychologicznych, jednak nie jest to warunek konieczny.
Rola psychologa w życiu człowieka
Praca psychologa związana jest z postawieniem u pacjenta diagnozy psychologicznej. Udziela on porad podopiecznym w pokonywaniu bieżących problemów i trudności w życiu prywatnym czy zawodowym. Do psychologa warto wybrać się wtedy, gdy masz problem natury psychicznej, z relacjami z innymi ludźmi czy emocjami albo gdy Twoje dziecko walczy z problemami rozwojowymi. Przeprowadzi on wywiad, posługując się różnymi testami, aby odkryć przyczynę problemu czy postawić diagnozę.
Psycholog nie prowadzi jednak psychoterapii, a jedynie może wskazać na taką konieczność w przypadku pacjenta wymagającego terapii. Ponadto nie może wypisywać recept na leki psychiatryczne – to leży w gestii lekarza.
Rola psychiatry w leczeniu pacjentów
Lekarz psychiatra specjalizuje się w zakresie diagnozowania i leczenia zaburzeń psychicznych. Może nim zostać jedynie osoba, która ukończy kierunek lekarski. Zadaniem psychiatry jest rozpoznanie przyczyny złego samopoczucia pacjenta, a następnie wdrożenie odpowiedniego leczenia w celu jego poprawy. Może on zastosować terapię farmakologiczną lub, w przypadku łagodniejszego przebiegu choroby czy zaburzeń u pacjenta, skierować go do psychoterapeuty na terapię.
Do psychiatry powinno się pójść m.in. w momencie, gdy:
- masz zły nastrój, a sytuacja ta trwa od pewnego czasu;
- występują u Ciebie gwałtowne zmiany w życiu, np. śmierć osoby bliskiej, z czym nie umiesz sobie poradzić;
- stałeś się nagle bardziej nerwowy, co rodzi ryzyko zachowań agresywnych w stosunku do otoczenia;
- towarzyszy Ci uczucie wszechogarniającego niepokoju czy lęku;
- zauważasz u siebie (bądź Twoi bliscy zauważają u Ciebie) zaburzenia osobowości bądź zachowania nieakceptowane przez normy społeczne.
Psychiatra specjalizuje się w leczeniu depresji, nerwic różnego pochodzeniu, zaburzeń odżywiania, jak bulimia czy anoreksja, schizofrenii, zaburzeń psychicznych, emocjonalnych i osobowościowych. Na stronie:
https://enel.pl/lekarze/warszawa/psychiatra_144/
można znaleźć wykaz chorób, którymi zajmują się lekarze psychiatrzy.