Palenie papierosów nazywane jest zazwyczaj nałogiem. Jednak to zdecydowanie niewystarczające określenie, szczególnie jeśli spojrzy się na zatrważające dane na temat nikotynizmu.
Na świecie papierosy pali około 1,2 miliarda ludzi. Połowa z nich chciałby skończyć z nałogiem i znaleźć skuteczny sposób na rzucenie palenia. Palacze ci średniorocznie wypalają około 6 trylionów papierosów. Szacuje się, że około miliarda palaczy umrze w tym stuleciu na choroby powiązane z paleniem tytoniu lub e-papierosów. Te ostatnie często są wskazywane jako zdrowsza alternatywa dla tradycyjnych wyrobów tytoniowych, ale nie ma w tym zbyt wiele prawdy.
Jeśli chodzi o Polskę, to w ciągu dekady umiera około 700 tys. palaczy i około 80 tys. biernych palaczy. Nałóg nikotynowy dotyczy również kobiet w ciąży. Zdarza się, że rzucanie palenia w ciąży kończy się porażką, a dziecko zostaje narażone na szkodliwe, bierne palenie.
Dlaczego tak trudno jest rozstać się z paleniem papierosów?
Problem z rzuceniem palenia wynika z faktu, że w nikotynie, która zawarta jest w papierosach czy też e-papierosach, znajdują się substancje powodujące silne uzależnienie, zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Nikotyna powoduje wydzielanie się w organizmie dopaminy, czyli hormonu szczęścia, jak i adrenaliny, która pobudza do działania, i daje przysłowiowego kopa.
Brak łaknienia, brak poczucia głodu, większa odporność na ból i łatwiejsze radzenie sobie ze stresem. To przemijająca w ciągu dwóch godzin wartość, jaką dostarcza palaczom papieros.
Pomocne sposoby w walce z papierosami
Jeśli chodzi o sposoby radzenia sobie z nałogiem tytoniowym, to jest ich naprawdę wiele. Kluczową kwestią jest jednak podejście samego palacza do tematu abstynencji nikotynowej. Musi na prawdę chcieć zwalczyć nałóg i wówczas na pewno się to uda. Poniższe przykłady są dowodem na to, że wszystko rozgrywa się w ludzkiej psychice. A oto kilka sprawdzonych i skutecznych sposobów:
- Po pierwsze, trzeba pozbyć się wszelkich akcesoriów związanych z paleniem — zapałek, zapalniczek, popielniczek, papierosów, lufek, czyli wszelkich narzędzi, których dotychczas używało się do ich palenia.
- Po drugie, należy unikać towarzystwa osób palących, czy to w pracy, czy w domu. A jeśli nie jest to możliwe, warto ich poprosić, aby nie paliły w naszym towarzystwie.
- Głód nikotynowy podczas rzucania palenia, może trwać nawet kilka tygodni. W chwilach, kiedy chce się sięgnąć po papierosa, warto zająć głowę czymś kreatywnym, co odwróci naszą uwagę.
- Podobnie, jak w przypadku choroby alkoholowej, warto mieć tzw. anioła stróża, czyli osobę, do której można się w każdej chwili zwrócić o pomoc, gdy np. będziemy chcieli sięgnąć po papierosa.
- Przez trudne momenty łatwiej w życiu przechodzić w grupie, dlatego można pomyśleć o terapii grupowej z udziałem terapeuty.
- Na rynku farmaceutycznym są dostępne skuteczne preparaty, ułatwiające rzucanie palenia zawierające cytyzynę, które niwelują głód nikotynowy.
Tragiczne skutki palenia w ciąży
Dramat palenia w ciąży lub podczas połogu jest podwójny, bo dotyczy nie tylko matki, ale i jej dziecka. Dziecko absorbuje bowiem wszystkie toksyny, jakie papieros dostarcza do łona matki. Jeśli zaś chodzi o palenie papierosów a karmienie piersią, to sytuacja jest podobna. Szkodliwe związki z papierosów docierają wprost do dziecka poprzez mleko matki. Także dym papierosowy osadza się na ubraniach, włosach, czy otoczeniu dziecka. Dlatego palenie podczas karmienia jest równie szkodliwe, jak palenie w ciąży.
Bibliografia:
- Polańska K, Hanke W. Ocena skuteczności programów antytytoniowych prowadzonych wśród kobiet ciężarnych — metaanaliza badań światowych oraz ocena skuteczności pierwszego tego typu programu w Polsce. Ginekol Pol. 2006, 77, 422-428.
- wanowicz-Palus G, Walentyn E, Wiktor H. Ocena masy urodzeniowej i stanu ogólnego noworodków matek palących i niepalących podczas ciąży. Wiad Lek. 2002, 55, Suppl. 1, 152-156.
- Plummer H, Sheppard B, Schuller H. Interaction of tobacco-specific toxicants with nicotinic cholinergic regulation of fetal pulmonary neuroendocrine cells: implications for pediatric lung disease. Exp Lung Res. 2000, 26,121-135.
