Zaburzenia nastroju – czym są i jakie działania można podjąć, by im przeciwdziałać?

Gorszy lub lepszy humor, spadek nastroju, nadmierna ekscytacja, a czasami zwiększona senność — występują co jakiś czas u każdego człowieka niezależnie od wieku i płci. Co, jednak gdy nadmierne wahania nastroju stają się codziennością? Negatywnie wpływają na Twoją pracę, relacje z innymi, a nawet związek? Długotrwałe wahania nastroju to choroba, a pozostawiona sama sobie potrafi zniszczyć przyjemność z życia. Dowiedz się, jak rozpoznać zaburzenia nastroju i jak się przed nimi uchronić.

Czym są zaburzenia nastroju i co je powoduje?

Zaburzenia nastroju (nazywane inaczej zaburzeniami afektywnymi) to jednostka choroba określona przez Międzynarodową Klasyfikację Chorób ICD-10. I chociaż każdemu zdarzają się wahania nastroju raz na jakiś czas, to w przypadku zdiagnozowanych zaburzeń afektywnych mamy do czynienia z regularnymi, długotrwałymi stanami obniżenia samopoczucia i nastroju (tzw. depresja) albo ze stanami podwyższenia nastroju (tzw. hipomania lub mania). Mogą występować także stany mieszane, czyli duże wahania nastrojów od depresji przez stany maniakalne.

To jednak nie wszystko. Prawidłowo zdiagnozowane wahania nastrojów biorą pod uwagę także inne, psychosomatyczne objawy, które znacznie obniżają komfort życia nie tylko pacjenta, ale też jego bliskich, współpracowników i rodziny.

Aby dowiedzieć się więcej o zaburzeniach nastroju i poznać skuteczne rozwiązania na rozwiązanie problemu sugerujemy zapoznać się z kompendium wiedzy na temat zaburzeń nastroju, depresji, niepokoju – portalem Uspokajajace.pl oraz artykułem poradnikowym na poprawę humoru – https://uspokajajace.pl/jak-poprawic-samopoczucie

Przyczyny występowania zaburzenia nastroju

Przyczyna występowania zaburzeń nastrojów nie została dotąd jednoznacznie sprecyzowana. Na pojawienie się choroby afektywnej prawdopodobnie ma wpływ wiele czynników genetycznych, środowiskowych czy biologicznych. Do najczęściej wymienianych czynników podnoszących ryzyko zalicza się:

• występowanie zaburzeń nastrojów w rodzinie
• występowanie traumy, przewlekłego stresu lub nagłych zmian mogą być powodem pojawienia się depresji
• uwarunkowania genetyczne tj. nieprawidłowa budowa i funkcjonowanie mózgu oraz układu nerwowego
• długotrwałe leczenie farmakologiczne
• występowanie chorób np. choroby Parkinsona, nowotworów, cukrzycy, niedoczynność tarczycy, niewydolności serca

Zaburzenia nastroju — jakie rodzaje występują najczęściej?

Jak już wiesz, zaburzenia nastrojów wyróżniają trzy główne stany:

• obniżenie samopoczucia (stany depresyjne)
• podwyższenie samopoczucia (stany maniakalne i hipomaniakalne)
• stany mieszane (połączenie depresji ze stanami maniakalnymi)

W zależności od występujących objawów wyróżnia się wiele rodzajów i podtypów zaburzeń nastrojów. W przypadku obniżonego samopoczucia, czyli stanów depresyjnych, wyróżnia się szereg rodzajów depresji. Do najczęściej wymienianych należy depresja poporodowa, sezonowa, atypowa czy dystymia, a także choroba afektywna jednobiegunowa (depresja nawracająca).

Do zaburzeń nastrojów z epizodami mieszanymi zalicza się chorobę afektywną dwubiegunową. W trakcie tej choroby występują różne stany od epizodów depresyjnych po nadmierne, emocjonalne uniesienie (tzw. afekt). W przypadku tej choroby wyróżnia się dwa główne podtypy:

1. typ 1, czyli epizody depresyjne i maniakalne
2. typ 2, czyli epizody depresji i hipomanii

Objawy świadczące o zaburzeniach nastroju

Objawy, które pojawiają się wraz z rozwojem zaburzeń nastrojów, mogą być bardzo skrajne. Specjaliści wskazują całe spektrum zachowań i objawów w zależności od przechodzonego epizodu depresji lub stanu manii.

W przypadku depresji do najczęściej zauważanych objawów zalicza się:

• uczucie przytłaczające pustki, niepokoju, smutku
• poczucie bezsilności, niemocy i braku wartości
• brak energii
• nieustanne uczucie zmęczenia i zaburzenia snu (nadmierna senność lub bezsenność)
• nadmierny apetyt lub jego utrata
• myśli samobójcze
• objawy somatyczne tj. bóle głowy lub innych części ciała

W przypadku nadmiernie podwyższonego nastroju do najczęściej odnotowanych objawów zalicza się:

• problemy ze snem (bezsenność)
• duże pobudzenie i uczucie euforii
• megalomania i wyolbrzymione poczucie własnej wartości
• impulsywne  ryzykowne zachowania
• rozdrażnienie

Zaburzenia nastroju — jak przeciwdziałać wahaniom nastroju?

Zaburzenia nastroju nie mają jednej, konkretnej przyczyny, dlatego przeciwdziałanie ich występowaniu powinno być wielotorowe. Przede wszystkim warto zacząć od wprowadzenia higieny zdrowia psychicznego na co dzień. Obserwuj swój nastrój i niweluj kontakt z czynnikami i sytuacjami, które powodują wyczerpanie fizyczne bądź psychiczne. Zadbaj o odpowiednią równowagę pomiędzy pracą, odpoczynkiem i czasem wolnym. Szukaj takich aktywności, które przynoszą Ci radość, satysfakcję i spełnienie w życiu.

Zaburzenia nastroju mogą wynikać także z nieprawidłowego funkcjonowania układu nerwowego i jego neuroprzekaźników. Dobrym pomysłem może być zadbanie o odpowiednią dietę, a nawet suplementację naturalnymi środkami dostępnymi bez recepty. Naturalne grzyby, rośliny czy po prostu witaminy z grupy B wspomagają optymalne funkcjonowanie neuroprzekaźników, co chroni przed pojawieniem się wahań nastrojów. Do najchętniej wybieranych preparatów o dużej skuteczności należy soplówka jeżowata, grzyby shiitake, grzyby reishi, inozytol, tryptofan, witamina B6 oraz kwas foliowy.

Pamiętaj! W przypadku zdiagnozowanych zaburzeń nastrojów należy przyjmować leki antydepresyjne i antypsychotyczne przepisane przez psychiatrę.

Jeśli czujesz, że jakość Twojego życia uległa pogorszeniu, odwiedź psychoterapeutę, psychologa bądź psychiatrę. Konsultacja ze specjalistą może pomóc nie tylko osiągnąć spokój w życiu, ale także zastosować odpowiednie leczenie farmakologiczne, zanim będzie za późno.

Podsumowanie

Przewlekłe zaburzenia nastroju to choroba, która sukcesywnie niszczy przyjemność z życia. Zarówno stany depresyjne, jak i epizody maniakalne są niebezpieczne dla zdrowia. Brak balansu pomiędzy życiem zawodowym, osobistym oraz odpoczynkiem i czasem wolnym sprawia, że przeciążony układ nerwowy przestaje odpowiednio funkcjonować. Przyczyniają się do tego też niedobory witamin i minerałów niezbędnych do prawidłowego działania neuroprzekaźników. Pamiętaj, że w przypadku utrzymujących się problemów warto zasięgnąć rady psychiatry lub psychoterapeuty, który zaplanuje odpowiednią terapię i leczenie farmakologiczne.