Praca wykonywana w trudnych, niesprzyjających warunkach jest mało efektywna, męcząca, stresująca. Jeżeli na myśl o poniedziałku czujesz niepokój, a zachowanie szefa denerwuje Cię i wprawia w konsternację, zastanów się, czy atmosfera panująca w firmie jest zdrowa. Mobbing w miejscu pracy w ostatnich latach stał się niestety popularnym zjawiskiem, ale nadal nie wszyscy wiedzą, jak go rozpoznać. Podpowiadamy, czym jest mobbing w pracy, jak reagować i bronić się przed atakami.
Spis treści:
Czym jest mobbing w miejscu pracy?
Gdzie zgłosić mobbing w pracy?
Jak udowodnić mobbing w pracy?
Czym jest mobbing w miejscu pracy?
Mobbing w miejscu pracy to zjawisko powodujące dyskomfort pracownika, zaburzające jego poczucie bezpieczeństwa oraz obniżające poczucie własnej wartości i przydatności zawodowej. O tym, że nękanie jest faktem, świadczą:
- ciągłość i powtarzalność niemoralnych zachowań,
- negatywne oddziaływanie na psychikę pracownika, który nierzadko nie radzi sobie z problemem sam, tylko szuka pomocy u psychologa,
- brak zrozumienia, jakie intencje kierują osobą, która dopuszcza się mobbingu.
Pamiętaj, że mobbing w miejscu pracy może odbywać się na dwóch płaszczyznach:
- szef – pracownik
- pracownik – pracownik.
Jednak bez względu na to, jaka jest hierarchia zatrudniania i jakie warunki oraz zwyczaje panują w Twoim miejscu pracy, nie bój się nazwać głośno mobbingu w pracy. Jak się bronić?
Mobbing – jak z nim walczyć?
Domyślasz się już, że zachowanie szefa jest niewłaściwe, a to, co robią współpracownicy, podlega pod mobbing w pracy? Jak reagować? Jak się bronić? Mobbing to bardzo negatywne, wyniszczające zjawisko, dlatego nie należy się wahać przed podjęciem zdecydowanych działań i wyraźnym sprzeciwem. Niestety wiele osób godzi się na:
- poniżające traktowanie,
- wyzysk (praca po godzinach bez wynagrodzenia),
- seksualne propozycje,
- utrudnianie wykonywania obowiązków zawodowych,
- zarzucanie dużą ilością pracy,
- odsuwanie od reszty grupy,
- upokarzanie, wyśmiewanie,
- obcinanie pensji, zabieranie premii,
- degradację w strukturach firmy
tylko dlatego, że boi się stracić zatrudnienie. Tymczasem prawo jest po Twojej stronie! Im szybciej sobie to uświadomisz, tym szybciej zrozumiesz, jak wyniszczający jest mobbing w pracy. Gdzie się zgłosić? Jak udowodnić swoją rację?
Jak reagować na mobbing?
Nie dawaj swojej zgody ani przyzwolenia na nękające, destrukcyjne, poniżające zachowanie. Twoje milczenie, ciągłe obracane sytuacji w żart, szukanie wymówek i usprawiedliwień to właśnie niema akceptacja dla mobbingu w pracy. Jak reagować? Wysyłając jasne komunikaty, że nie zgadzasz się na taką formę utrzymywania relacji. A jeśli Twój sprzeciw nie pomoże, dowiedz się, gdzie zgłosić mobbing w pracy.
Gdzie zgłosić mobbing w pracy?
Czujesz się ofiarą mobbingu w pracy? Gdzie zgłosić niepokojące zachowania? Na pewno warto to zrobić w formie pisemnej, a skargę przekazać do przełożonego. A co jeśli to on jest osobą nękającą? Nie wahaj się zwrócić o pomoc do instytucji państwowych, takich jak inspekcja pracy. Nierzadko dużo wsparcia okazują związki zawodowe albo stowarzyszenia antymobbingowe. Dlaczego potrzebujesz takiej profesjonalnej pomocy? Bo prawdopodobnie bez prawnika i psychologa trudno Ci będzie wygrać sprawę. Dlatego zawczasu odpowiednio się do niej przygotuj.
Jak udowodnić mobbing w pracy?
Decydujesz się zgłosić mobbing w pracy, ale obawiasz się, że nikt Ci nie uwierzy? Nie wiesz, jak udowodnić mobbing w miejscu pracy? Jest na to kilka sposobów:
- zbieraj komunikację mailową z pogróżkami,
- zapisuj SMS-y,
- przygotuj bilingi rozmów telefonicznych,
- znajdź świadków.
Osoby, które mogłyby poświadczyć na Twoją korzyść, prawdopodobnie jednak nie zrobią tego. Dlaczego? Bo być może same boją się o swoje stanowisko pracy lub nie chcą występować jawnie przeciwko szefowi czy innym współpracownikom.
Mobbing w pracy – przykłady
W teorii wszystko wydaje się być jasne, lecz w praktyce nadal nie wiesz, czy zachowania Twoich przełożonych i współpracowników wykraczają poza normy? Oto przykłady mobbingu w pracy, które pozwolą Ci w pełni zrozumieć niestosowność niektórych sytuacji i odpowiednio na nie reagować.
Przykład 1.
Wczesna faza mobbingu to zazwyczaj pozornie niewinne żarty, przytyki w kierunku jednej osoby. Tu trudno mówić jeszcze o nękaniu, ale pamiętaj, aby od razu sprzeciwiać się takim zachowaniom, jeżeli są dla Ciebie niekomfortowe czy poniżające.
Przykład 2.
Mobber się rozkręca i zaczyna nastawiać przeciwko Tobie innych. Celowo wprowadza Cię w błąd, głośno wytyka błędy, wyklucza Cię z zespołowych projektów czy spotkań towarzyskich.
Przykład 3.
Mobbing przybiera na sile, a Ty czujesz się w pracy coraz gorzej. Jesteś nękany telefonami także wieczorem czy w weekendy, jesteś zmuszany do brania nadgodzin, za które często nie dostajesz adekwatnego wynagrodzenia, odczuwasz stres spowodowany odsunięciem od grupy, dużymi wymaganiami, którym nie jesteś w stanie fizyczne sprostać, jesteś wyśmiewany i oskarżany bardzo często na podstawie wyimaginowanych zarzutów, które nie mają żadnego potwierdzenia.
Przykład 4.
Na tym etapie dochodzi do najbardziej brutalnych i skrajnych zachowań. Są nimi molestowanie seksualne, przemoc fizyczna, fabrykowanie dowodów, które świadczą o niekompetencji pracownika, a nawet jego działalności wbrew prawu. Niestety, stąd już bliska droga do zachorowania na depresję, nerwicę czy myśli samobójczych.
Jak widzisz długotrwałe, ciągłe nękanie może mieć fatalne skutki dla zdrowia fizycznego oraz psychicznego ofiary mobbingu w pracy. Jak się bronić? Trzeba reagować już na samym początku, także wtedy, gdy widzisz, że to inna osoba jest nękana i prześladowana. Mobbing w miejscu pracy to przestępstwo, dla którego kodeks karny w Polsce przewiduje kary grzywny, ograniczenia, a nawet pozbawienia wolności do lat 2. Osoba, która padła ofiarą mobbingu, zgłosiła to i udowodniła, może ubiegać się też o wysokie odszkodowanie. Często jednak w walce z przełożonym i/lub współpracownikami potrzebuje pomocy adwokata, a także psychologa. Głównie po to, żeby zrozumieć, że w tej sytuacji, to ona padła ofiarą przestępstwa.
Sprawdź również: Psycholog – jak może Ci pomóc?
