Gry komputerowe to rozrywka XXI wieku i angażuje coraz młodsze dzieci. O ile jest ona dopasowana do wieku gracza i jego możliwości, a czas spędzany przed ekranem jest kontrolowany przez rodzica, o tyle sytuacja wydaje się być pod kontrolą. Często jednak dochodzi do jej utracenia, co jest równoznaczne z uzależnieniem od gier komputerowych. Dowiedz się, jakie objawy powinny Cię zaniepokoić i jak skutecznie rozprawić się z problemem. Poznaj opinię eksperta, Moniki Chrapińskiej-Krupa psychologa dziecięcego z Poradni psychologicznej w Wołominie.
Spis treści:
Skąd się bierze uzależnienie od gier?
Jak wygląda leczenie uzależnienia od gier?
Skąd się bierze uzależnienie od gier?
Ogólnie uzależnienie od gier może dotyczyć osób, które w niekontrolowany sposób korzystają z elektroniki w celach rozrywkowych. Nie jest to wyłącznie komputer, ale często też tablet, smartfon czy konsola. Nic dziwnego, że najwięcej trudności ze stawianiem sobie granic mają najmłodsi (choć problem uzależnienia od gier komputerowych często dotyka także nastolatków czy osoby dorosłe). Skąd się bierze? Utrata kontroli i zdrowej równowagi między życiem realnym a wirtualnym to główny powód uzależnienia od gier. Jednak trzeba sięgnąć jeszcze głębiej. Trzeba dowiedzieć się, dlaczego dana osoba woli spędzać czas sama, przed telefonem czy tabletem, zamiast uprawiać sport, spotykać się z rówieśnikami, a nawet spać i jeść.
Przyczyn uzależnienia od gier może być wiele, ale przede wszystkim:
- łatwy i powszechny dostęp do komputera czy telewizora – teraz te sprzęty stoją nawet w dziecięcych pokojach, przez co rodzicom trudniej kontrolować, kiedy i jak długo ich pociechy korzystają z elektroniki,
- chęć przypodobania się rówieśnikom – spotkania wirtualne, np. podczas gier stają się bardziej popularne od wspólnej zabawy na podwórku czy wyjść,
- chęć odczuwania adrenaliny, dreszczyku emocji, stawianie sobie nowych wyzwań – zdobywanie punktów i pokonywanie przeciwników jest łatwe online, a przyczynia się do budowania poczucia własnej wartości,
- zaangażowanie wszystkich zmysłów, wciągająca fabuła skutecznie odcinają gracza od świata zewnętrznego i sprawiają, że traci on poczucie czasu,
- brak umiejętności nawiązywania i podtrzymywania relacji w życiu prowadzi do szukania kontaktów, przyjaźni i znajomości w sieci.
Objawy uzależnienia od gier
Czy da się przeoczyć objawy uzależnienia od gier? Jeżeli dziecko ma swój własny telewizor i zamyka się w pokoju, to trudno kontrolować ile czasu spędza przed ekranem. Objawów uzależnienia od gier może być jednak znacznie więcej – nałóg, podobnie jak każdy inny, rzutuje na codzienne życie młodego człowieka oraz pozostałych członków jego rodziny. Do niepokojących sygnałów należy:
- okłamywanie rodziców, ukrywanie się z grami,
- ograniczenie innych aktywności, zaniedbywanie hobby i kontaktów z rówieśnikami,
- problemy ze snem, koncentracją, pamięcią,
- rozdrażnienie, nerwowość,
- częste zamykanie się w swoim pokoju i izolowanie od życia rodzinnego,
- zaniedbywanie nauki,
- wahania nastrojów,
- wydawanie dużych sum pieniędzy na gry komputerowe i akcesoria elektroniczne.
Jak to możliwe, że czasem opiekunowie przeoczą niepokojące sygnały? Nie wszystkie dotyczą jednego człowieka, poza tym osoba uzależniona od gier komputerowych często potrafi się dobrze maskować. Ponadto okres dojrzewania nazywany jest także okresem buntu, stąd wyrozumiałość dla wahań nastrojów, rozdrażnienia, apatii, zamknięcia w sobie czy strzeżenia własnej prywatności. Jednak zawsze niepokojące zmiany w zachowaniu dziecka warto skonsultować z psychologiem dziecięcym.
Uzależnienie od gier – skutki
Czy w dzisiejszych czasach uzależnienie od gier komputerowych jest aż tak niebezpieczne? Przecież wraz z postępem cyfryzacji, zarówno nauka, jak i praca czy wreszcie też rozrywka w dużej mierze opierają się na dostępie do elektroniki. Czy skutki uzależnienia od gier mogą być aż tak poważne? Wszak nałóg wydaje się mniej groźny niż narkotyki czy alkohol. Niech jednak nie zmyli Cię z pozoru „niegroźne” uzależnienie od gier. W praktyce może mieć bardzo nieprzyjemne konsekwencje – zarówno doraźnie, jak i długofalowo. A zalicza się do nich:
- brak kontaktu z rówieśnikami – odizolowanie społeczne, brak umiejętności nawiązywania i budowania relacji z innymi ludźmi,
- poczucie osamotnienia, wykluczenia społecznego,
- niedobory aktywności fizycznej – brak ruchu negatywnie wpływa na sylwetkę, stan zdrowia i samopoczucie, powoduje gorsze dotlenienie mózgu i innych organów,
- wolniejszy rozwój – brak świeżego powietrza, ruchu, ale też niedobory snu czy szybkie niedbałe jedzenie negatywnie wpływają na dorastający organizm,
- problemy natury zdrowotnej – bóle oczu, głowy, kręgosłupa, pogłębianie się wad postawy,
- uczucie rozdrażnienia, frustracje, złości, stany depresyjne, huśtawki nastrojów.
Powyższe skutki uzależnienia od gier nie są jedynie tymczasowe czy przejściowe. Jeżeli nie podejmiesz się próby leczenia uzależnienia od gier, możesz się spodziewać, że problemy utrzymają się przez dłuższy czas, a nawet będą się zaostrzać. Pewnych rzeczy, jak np. kontaktów z rówieśnikami czy zaniedbanego rozwoju ruchowego nie da się już cofnąć, czy nadrobić. Dlatego warto działać od razu.
Jak wygląda leczenie uzależnienia od gier?
W momencie, w którym rodzice zaczynają rozumieć, że stracili kontrolę nad swoim dzieckiem, a ich pociecha jest uzależniona do gier, bardzo często zbiega się z umówieniem konsultacji np. u psychologa dziecięcego w Wołominie.
Dlaczego psychoterapia może się okazać najskuteczniejszą formą pomocy młodemu, ale też starszemu człowiekowi uzależnionemu od gier? Leczenie odbywa się poprzez spotkania indywidualne, grupowe, rozmowę, zadania, stymulacje i wiele innych – zawsze jego przebieg jest dopasowywany indywidualnie do pacjenta oraz jego osobistej sytuacji.
Dużo zależy oczywiście też od podejścia opiekunów i sytuacji w domu. Jak możesz próbować zmniejszyć ryzyko wystąpienia uzależnienia od gier? Przede wszystkim możesz ustawić telewizor czy komputer w miejscu, które jest widoczne i dostępne dla wszystkich. Dobrym pomysłem jest wydzielanie czasu, który pociecha może spędzić przed ekranem w ciągu dnia. Im później dasz dziecku tablet czy telefon, tym lepiej.
