Jedno jest pewne: każdemu przytrafiają się złe rzeczy. W świecie, w którym żyjemy, bombardowani wiadomościami, często niezbyt przyjemnymi i otoczeni niepewnością, optymistyczne podejście do życia może być dużym wyzwaniem. Jednak bycie optymistą pomaga lepiej radzić sobie z codziennymi wydarzeniami oraz zadbać o zdrowie psychiczne i jakość życia. Dowiedz się, kim jest optymista i czy warto nim być.
Spis treści:
Kiedy człowiek jest optymistyczny?
Optymista – cechy, które go wyróżniają
Czy warto być optymistycznie nastawionym do życia?
Czy optymizm może być zagrożeniem?
Optymizm – co to znaczy?
Optymizm to sposób patrzenia na wydarzenia, które dzieją się w codziennym życiu w pozytywny sposób. Nie oznacza to jednak, że optymizm to dostrzeganie zalet i radości we wszystkim oraz lekceważenie przykrych aspektów rzeczywistości.
Można wyróżnić trzy rodzaje optymizmu.
- Optymizm wobec siebie.
- Optymizm co do przyszłości.
- Optymizm co do różnych aspektów i dziedzin życia.
Optymista nie zaciera faktów, ani nawet nie odpycha bólu. Jednak ma w sobie naturalną skłonność do dostrzegania pozytywnych aspektów danej sytuacji i dążenia do pomyślnego wyniku. Nawet w trudnych czasach osoba optymistyczna znajduje siłę, by mieć nadzieję na najlepsze. Nie jest jednak naiwna. Według ojca psychologii pozytywnej, Martina Seligmana, zarówno optymizmu, jak i pesymizmu, można się nauczyć przez całe życie.
Optymista – kto to jest?
Co to znaczy być optymistą? Jeśli chodzi o postawy takiej osoby, ogólnie rzecz biorąc, podchodzi ona pozytywnie do każdej rzeczy lub osoby, jest w dobrym nastroju lub szybciej wychodzi ze stresującej sytuacji. Optymista to ktoś, kto umie dobrze się zareklamować, pokazując, że jest w stanie dobrze sobie radzić we wszystkim.
Osoba optymistyczna może być postrzegana jako człowiek, który:
- ma dobry nastrój;
- prezentuje zestaw zachowań, które zawsze dążą do pozytywnego rezultatu;
- swą strukturą myślenia usiłuje dostrzegać zalety w każdej sytuacji.
Kiedy człowiek jest optymistyczny?
O optymistycznym nastawieniu można mówić, kiedy ktoś patrzy na przyszłość z pozytywnym nastawieniem. Oznacza to, że są ludzie, którzy gdy dzieje się coś dobrego, mogą sobie wyobrazić, że coś dobrego dzieje się nie tylko tu i teraz, ale tak pozostanie na zawsze. Nie chodzi tu o dziecinne podejście do życia, a o dostrzeganie „dobra” dziś, jutro i później, tworząc w ten sposób nadzieję na przyszłość lepszą niż teraźniejszość, a przynajmniej tak samo dobrą.
Inną charakterystyczną cechą jest to, że optymistyczne myślenie stawia na to, że każdy człowiek ma w sobie jakieś dobre cechy i u każdego można znaleźć jakąś zaletę. Optymista wierzy, że wydarzą się mu dobre rzeczy i że zawsze może korzystać ze swoich pozytywnych cech, kiedy tylko zechce. Ale na tym się nie kończy optymistyczne podejście.
Człowiek z takim nastawieniem do życia ma również specyficzny sposób radzenia sobie z niekorzystnymi sytuacjami i niepowodzeniami. Osoba optymistyczna zdaje sobie sprawę, że czasami nie da się uniknąć konsekwencji złego wydarzenia, takiego jak śmierć bliskiej osoby lub wypadek drogowy, który pozostawia smutek, żałobę lub żal. Aby jednak sytuacja była akceptowalna, szuka pozytywnych aspektów i nie przestaje wierzyć w szczęśliwą przyszłość.
Optymista – cechy, które go wyróżniają
Jak rozpoznać osobę optymistycznie nastawioną do życia? Najłatwiej poprzez obserwację, ponieważ optymiści mają kilka cech, które wyróżniają ich w podejściu do życia, sposobie myślenia i zachowania.
Główne cechy optymistów to:
- umiejętność wyznaczania celów;
- determinacja;
- realistyczne podejście do życia;
- dostrzeganie w danej sytuacji drugiej, pozytywnej strony medalu;
- traktowanie błędów i porażek jako lekcji życia;
- szczerość z samym sobą;
- umiejętność przyznawania się do błędów;
- nieporównywanie się z innymi;
- szukanie motywacji pomimo przeszkód;
- akceptacja innych takimi, jacy są;
- czerpanie z życia pełnymi garściami.
Czy jestem optymistą? – test
Poziom optymizmu może się zmieniać i dziś możesz być mniej optymistycznie nastawiony do życia niż za pięć lat lub trzy lata temu. W zależności od okoliczności zewnętrznych ludzie mają mniej lub bardziej optymistyczne myśli. Często optymizm lub pesymizm ograniczają się również do konkretnych dziedzin życia. Można być optymistycznie nastawionym do swojego życia uczuciowego i niezbyt optymistycznie do sytuacji ekonomicznej kraju lub finansowej osobistej.
Najlepszym sposobem sprawdzenia, czy w danej sytuacji jesteś optymistą, czy bliżej Ci do pesymisty, jest wzięcie pod uwagę konkretnego zdarzenia.
Przykład 1. Rozbiłeś szklankę. Co pomyślisz?
- Jaki jestem głupi i niezdarny.
- Szklanka była mokra i wyślizgnęła mi się z ręki.
Przykład 2. Straciłeś świetny kontrakt, który zapewniłby Ci dobry zastrzyk gotówki. Co pomyślisz?
- W przyszłości pewnie nie będzie lepiej. Znów mi się nie uda.
- To tylko umowa. Jak nie ta, to następna. Sytuacja wkrótce się poprawi.
Przykład 3. Dostajesz złą ocenę z egzaminu. Jak się czujesz?
- Jestem nieudacznikiem. Ta ocena wpłynie na wszystko i nie będę mógł iść do przodu.
- Nic się nie stało. Spróbuję poprawić tę ocenę i najważniejsze, że inne egzaminy zdałem dobrze i w terminie.
Przykład 4. Ktoś nie odpisał od razu na Twoje wiadomości. Co pomyślisz?
- Już mnie nie lubi.
- Odpisze później, pewnie nie ma czasu.
Chodzi o to, żeby wziąć pod uwagę sytuację, w której wydarzenia nie poszły zgodnie z Twoimi życzeniami i przeanalizować, czy bliżej Ci do pesymistycznego myślenia (odpowiedzi A), czy do nastawienia optymistycznego (odpowiedzi B).
Czy warto być optymistycznie nastawionym do życia?
Optymiści mają lepiej. Optymistka zawsze poradzi sobie z każdą porażką. Optymista podniesie się nawet z największej porażki. Znasz te poglądy? Co o nich sądzisz? Czy optymizm to rzeczywiście dobre podejście do życia? Jeśli uważasz, że tak, to masz całkowitą rację.
Nauka już wie, że zdrowie umysłu wpływa na zdrowie organizmu. Twoje myśli karmią emocje, które z kolei wpływają na funkcjonowanie wszystkich układów. Osoby smutne, zmartwione lub pesymistyczne mają trudności z uwolnieniem się od złych nastrojów, ponieważ ich organizm wytwarza wysoki poziom kortyzolu, czyli hormonu stresu. To on powoduje choroby psychosomatyczne, takie jak przewlekłe migreny, bóle mięśni, zapalenie żołądka, alergie skórne, nadciśnienie, choroby serca i inne schorzenia.
Z drugiej strony szczęśliwe i pogodne osoby nie muszą się martwić o takie zagrożenia. Dobry nastrój sprzyja pozytywnym myślom i emocjom, które stymulują produkcję tak zwanych hormonów szczęścia: endorfin, dopaminy, serotoniny i oksytocyny. Dlatego, kiedy jesteś optymistycznie nastawiony do życia, Twój układ odpornościowy jest silniejszy. Optymizm jest więc ważnym mechanizmem radzenia sobie ze stresem.
Optymizm nie jest ślepą wiarą we wszystko, ale umiejętnością bycia pełnym nadziei co do jutra i ukierunkowania własnych postaw w celu zbudowania dla siebie lepszej przyszłości. Jest to postawa pomocna wobec życia, siebie i innych, ponieważ pozwala zastanowić się nad wszystkimi drogami i ścieżkami sukcesu. I to w każdej sytuacji, zarówno korzystnej, jak i niekorzystnej. Jeśli będziesz optymistą, możesz poprawić swoje samopoczucie, relacje z innymi i samoocenę.
Z drugiej strony pesymizm tworzy bariery, zmusza Cię do podążania ścieżką negatywności. Skupiasz się na wszystkich sposobach, które powodują, że możesz ponieść porażkę. Takie nastawienie może łatwo doprowadzić Cię do zachowań autodestrukcyjnych.
Jak być optymistą?
Chcesz nauczyć się być optymistą? Wiedz, że to możliwe. Oto wskazówki, jak rozwijać optymistyczne podejście do życia w praktyce.
- Dostrzegaj dobre rzeczy. Osoba optymistyczna nie tylko widzi złe, ale i dobre rzeczy. Z uwagą obserwuje pozytywne działania, akty życzliwości i solidarności w życiu codziennym.
- Ciesz się małymi osiągnięciami. Jednym z powodów, dla których ludzie pesymistycznie patrzą na swoją przyszłość, jest ciągłe pragnienie osiągania wspaniałych, wielkich rzeczy. Zamiast tego spróbuj cieszyć się małymi krokami, które wykonasz po drodze.
- Bądź realistą. Bycie optymistą to nie tylko dostrzeganie jasnych stron rzeczy, ale postrzeganie problemu jako całości. Bądź realistą i zmierz się z problemem, jeśli taki wystąpi.
- Zmień swoje myślenie. Reinterpretuj przeszłe i obecne doświadczenia. Być może coś było cenną lekcją życia, a może utorowało drogę do lepszej alternatywy. W każdym razie pamiętaj o podkreśleniu pozytywnych aspektów każdej sytuacji.
- Otwórz się na inne osoby. Poznaj historie, ludzi i staraj się udzielać towarzysko. Czasami poznanie innych sposobów patrzenia na świat sprawi, że zmierzysz się z problemami w pozytywny sposób.
- Bądź wdzięczny. Szczęście jest bardziej stanem umysłu niż celem. Nie szukaj szczęścia, żyj nim. Wdzięczność jest niezbędna, gdy chcesz być szczęśliwy i przyciągać do swojego życia dobre rzeczy i ludzi.
- Uśmiechaj się więcej. Uśmiech to akt, który może zmienić chwilę. Z radością na twarzy świętuj swoje małe i duże sukcesy. Życzliwie spójrz na innych, ze szczerym uśmiechem podziękuj ekspedientce za obsługę. Odwzajemniaj uśmiechy i wysyłaj je do przechodniów na ulicy. To nic nie kosztuje, a przynosi wiele radości.
Jeśli nie umiesz odnaleźć pozytywnych aspektów w codzienności i wciąż towarzyszy Ci pesymizm, skontaktuj się z terapeutą. Psycholog online w każdej chwili wysłucha Cię i pomoże odnaleźć źródło Twojego negatywnego nastawienia.
Czy optymizm może być zagrożeniem?
Do rozważenia pozostaje jeszcze jeden aspekt. Słyszałeś o kimś takim, jak niepoprawny optymista? Takie podejście charakteryzuje się trudnością lub oporem w postrzeganiu rzeczywistości taką, jaka jest. Ignoruje cierpienie (innych i własne) spowodowane daną sytuacją, żeby tworzyć iluzję nieustannego szczęścia. Oczywiście warto pielęgnować pozytywne emocje w codziennym życiu, żeby zachować zdrowie i dobrostan emocjonalny, ale nie można zaprzeczyć negatywności i zagrożeniom, które występują w pewnych momentach. Identyfikacja negatywnych aspektów jest niezbędna do ich wyeliminowania.
Tymczasem niepoprawny optymista kurczowo trzyma się niekorzystnej rzeczywistości. Nie krytykuje, nie podważa, nie analizuje i jest pobłażliwy dla niesprawiedliwości. Na przykład osoby, które są w toksycznym związku, twierdzą, że w ich relacji nie ma problemów. Bagatelizują lub tłumaczą agresywne zachowanie partnera i przy tym wierzą, że któregoś dnia nastąpi cudowna zmiana. Taki nadmierny optymizm przedłuża cierpienie i wzmacnia toksyczne zachowania agresora.
W sytuacjach, w których optymizm staje się iluzją, również warto poszukać pomocy psychologa, który pomoże odnaleźć równowagę między niepoprawnym optymizmem a realizmem.
