Nadmierne spożycie alkoholu może prowadzić do szeregu problemów fizycznych, emocjonalnych i psychicznych. Jednak to właśnie podczas próby zaprzestania picia pojawiają się największe wyzwania: objawy odstawienia alkoholu. Dla niektórych osób uzależnionych mogą być dość proste i lekkie, jednak dla innych pogarszają się z czasem i stają się poważne. Dowiedz się więcej na ten temat i sprawdź, jak pomóc sobie lub osobom, które borykają się z tym problemem.
Spis treści:
Problemy z nadużywaniem alkoholu i alkoholowy zespół abstynencyjny
Co to jest alkoholowy zespół odstawienny?
Przyczyny alkoholowego zespołu abstynencyjnego. Dlaczego występują objawy odstawienia alkoholu?
Kiedy pojawiają się oznaki zaprzestania picia alkoholu?
Jakie są łagodne objawy zespołu abstynencyjnego? Pierwsze dni niepicia alkoholu
Jak rozpoznać podstawowe objawy odstawienia alkoholu?
Powikłany zespół abstynencyjny i delirium tremens
Zagrożenia w przypadku zespołu odstawienia alkoholu
Jak diagnozuje się zespół odstawienia alkoholu?
Możliwości leczenia alkoholowych zespołów odstawiennych
Czy warto odstawić picie? Pozytywne skutki odstawienia alkoholu
Jakie są konsekwencje nieleczenia zespołu abstynencyjnego?
Jak samodzielnie radzić sobie z objawami odstawienia alkoholu?
Objawy odstawienia alkoholu – TOP 5 pytań i odpowiedzi
Problemy z nadużywaniem alkoholu i alkoholowy zespół abstynencyjny
Aby zrozumieć abstynencję alkoholową, trzeba najpierw wyjaśnić pojęcie alkoholizmu i uzależnienia. Alkoholizm to uzależnienie chemiczne, które jest uważane przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) za chorobę przewlekłą, scharakteryzowaną jako zaburzenie psychiczne z objawami i oznakami związanymi ze skutkami nadmiernego spożywania alkoholu. Jest to zjawisko, które dotyka około 700-900 tysięcy Polaków, przy czym ponad 2 mln osób nadużywa alkoholu, zgodnie z informacjami Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych (PARPA).
Tolerancja i abstynencja to dwa charakterystyczne objawy każdego uzależnienia chemicznego, także alkoholizmu. Pierwsza występuje wtedy, gdy organizm zaczyna przyzwyczajać się do substancji. Wraz z upływem czasu spożywania potrzebne są większe dawki alkoholu, aby osiągnąć ten sam efekt, ponieważ organizm przyzwyczaja się do poprzednich dawek. Zespół odstawienia alkoholu, zwany też zespołem abstynencyjnym, występuje wtedy, gdy osoba uzależniona od alkoholu przestaje na pewien czas pić, a jej organizm zaczyna wykazywać nieprzyjemne objawy właśnie z powodu braku tej substancji. To sprawia, że uzależniony zaczyna znowu pić, zaprzestaje niepożądanych skutków alkoholu, podsycając w ten sposób cykl uzależnienia.
Dlatego abstynencja alkoholowa to tylko jeden ze stanów złożonej choroby, jaką jest alkoholizm. Warto więc bliżej wyjaśnić, czym jest, a także jakie są jej główne objawy, powikłania oraz jak ją leczyć.
Co to jest alkoholowy zespół odstawienny?
Alkoholowy zespół odstawienny zwany inaczej alkoholowym zespołem abstynencyjnym to szereg objawów, które pojawiają się, gdy osoba przyzwyczajona do picia stale, zaprzestaje spożywania procentowych trunków. Alkohol wpływa na układ nerwowy, zakłócając działanie niektórych substancji chemicznych, które przekazują informacje w mózgu, zwanych neuroprzekaźnikami. Po pewnym okresie codziennego picia organizm uzależnia się od alkoholu i jego skutków. Jeśli spożycie zostanie znacznie ograniczone, te neuroprzekaźniki nie są już zakłócane, co może powodować szereg objawów zespołu odstawienia.
Ten stan może dotknąć każdego, kto stale pije duże ilości i decyduje się na krok nagłego odstawienia alkoholu. Czas potrzebny do pojawienia się objawów odstawienia jest bardzo różny i zależy od takich czynników, jak:
- dotychczasowej ilości spożywanego alkoholu,
- czasu trwania uzależnienia;
- bardzo osobistych cech, np. wiek i metabolizm.
W związku z tym objawy, które pojawiają się po zaprzestaniu spożywania alkoholu, mogą mieć lekki lub bardzo ciężki przebieg. Bywają łagodne lub bardziej intensywne i niebezpieczne, co bez specjalistycznej interwencji może nawet zagrażać życiu.
Przyczyny alkoholowego zespołu abstynencyjnego. Dlaczego występują objawy odstawienia alkoholu?
Abstynencja występuje wtedy, gdy pacjent powszechnie nadużywa alkoholu i przymusowo lub dobrowolnie stara się zaprzestać tego zażywania. Organizm przyzwyczajony do wchłaniania i wychwytywania absurdalnych ilości tych substancji będzie zachowywał się tak, jakby musiał uzupełnić niedobory. W ten sposób zaczyna wykazywać objawy abstynencyjnego zespołu, które pojawiają się po to, aby wznowić spożywanie alkoholu. To taki sygnał „Halo! Jestem – potrzebuję – daj mi”, który staje się odpowiedzią na niedobór uzależniającej substancji.
Efekt wystąpienia alkoholowego zespołu odstawiennego wywodzi się z próby neurologicznej adaptacji mózgu do nowej sytuacji. Jego działanie było uwarunkowane spożywaniem alkoholu, a po odstawieniu ma pozostawać poza jego wpływem. W mózgu znajduje się system zwany układem nagrody, który reguluje bodźce, zainteresowanie, przyjemność i sytość w tym, co robisz i czego doświadczasz. Działają tutaj neuroprzekaźniki przyjemności. Alkohol zaburza tę naturalną równowagę, zmieniając swoją ilość i stan, a także modyfikując swoje receptory, aby zachowywały się w stosunku do dostarczanej ilości alkoholu. Układ nagrody jest więc przystosowany do dużych dawek procentów, więc po zaprzestaniu picia, organizm zaczyna generować objawy psychiczne i fizyczne, aby ponownie zachęcić do wprowadzenia substancji do organizmu.
Alkohol jest często używany w takich sytuacjach do przezwyciężenia kryzysu abstynencyjnego, przez co organizm staje się jeszcze bardziej wrażliwy na jego odstawienie. Tak więc organizm osoby uzależnionej, który jest przyzwyczajony do picia, staje się silnie pobudzony i zaczyna generować charakterystyczne oznaki, jako próba ponownego przystosowania się organizmu do nowej sytuacji.
Odstawienie alkoholu – objawy
Objawy odstawienia alkoholu u każdej osoby różnią się pod względem ich intensywności. Zmienność ta występuje w zależności od pewnych czynników, takich jak wiek, czas i częstotliwość ciągu alkoholowego, wypijanej dawki alkoholu oraz możliwych chorób współistniejących, indywidualnych cech psychologicznych i biologicznych, a także czynników społeczno-kulturowych.
Zarówno oznaki, jak i objawy będą się również różnić w zależności od ich nasilenia i intensywności, a także tego, jak długo trwa abstynencja od alkoholu. Ponadto mogą pojawić się po częściowym zaprzestaniu picia alkoholu, dobrowolnym lub nie, jak to ma miejsce w przypadku osób poddawanych leczeniu odwykowemu. Zespół objawów może trwać w łagodniejszej formie aż do postaci powodującej kalectwo lub śmierć.
Głównymi objawami odczuwanymi przez osoby, które przestały pić alkohol, są między innymi:
- niepokój;
- pobudzenie;
- wahania nastroju, takie jak drażliwość i dysforia;
- wymioty i nudności;
- ból głowy;
- tachykardia;
- drżenie;
- wysokie ciśnienie krwi.
W cięższych przypadkach mogą wystąpić halucynacje, omamy, gorączka i padaczka alkoholowa.
Kiedy pojawiają się oznaki zaprzestania picia alkoholu?
Objawy zespołu odstawienia alkoholu zaczynają się, gdy tylko poziom alkoholu we krwi spada, czyli bardzo często po odpoczynku lub po przebudzeniu rano. Ogólnie trwają średnio 5 dni i mogą się różnić w zależności od aspektów już wymienionych powyżej. Drugi dzień to zwykle okres, w którym oznaki są bardziej dotkliwe, to znaczy silniejsze.
Objawy mogą powrócić po pewnym czasie, ponieważ kryzys abstynencyjny może trwać od 4 do 6 tygodni. Przy czym czas trwania objawów jest krótszy, ponieważ występują one naprzemiennie, to, co dana osoba czuje dzisiaj, może nie być tym samym, co czuje jutro.
Jakie są łagodne objawy zespołu abstynencyjnego? Pierwsze dni niepicia alkoholu
Łagodny zespół abstynencyjny występuje, gdy stan pacjenta nie ma cech ciężkich, z wieloletnim nadużywaniem alkoholu. Objawy odstawienne zwykle manifestują się w łagodniejszej postaci z drżeniem, osłabieniem i łagodnym pobudzeniem psychoruchowym. Jest to tzw. niepowikłany zespół abstynencyjny.
Kiedy dana osoba postanawia przestać pić, organizm targa nadmierne pobudzenie, niepokój i drżenie. W cięższych przypadkach konsekwencje obejmują podwyższone ciśnienie krwi, a nawet drgawki. Wśród łagodnych objawów niepowikłanego zespołu abstynencyjnego można wymienić:
- niepokój, szybkie bicie serca i nerwowość;
- rozdrażnienie, zmęczenie i zły humor;
- brak jasności rozumowania;
- nadmierne pocenie się;
- bladość skóry;
- ból głowy;
- problemy ze snem;
- nudności i wymioty;
- odwodnienie.
Objawy te zwykle pojawiają się w ciągu 8 godzin od przyjęcia ostatniej dawki procentów i ustępują w ciągu następnych 24 do 72 godzin.
Jak rozpoznać podstawowe objawy odstawienia alkoholu?
Do podstawowych objawów alkoholowego zespołu odstawiennego zalicza się również lęk. Nadmierne spożywanie alkoholu może generować zaburzenia lękowe. Picie rozregulowuje neuroprzekaźniki i obszary odpowiedzialne za uwalnianie tych substancji odpowiedzialnych za kontrolę emocjonalną, czyniąc człowieka bardziej podatnym na brak kontroli emocjonalnej. Abstynencja może generować napady lęku, które powodują między innymi zmiany nastroju, drażliwość, trudności z koncentracją, trudności w dotrzymywaniu terminów, zmiany masy ciała, pocenie się ciała i drżenie kończyn (dłoni i stóp), wyczerpanie fizyczne i psychiczne, przyspieszone bicie serca.
Alkohol może zarówno wywoływać depresję, jak i nasilać objawy u osób, które już ją miały i szukały ukojenia egzystencjalnego bólu w takich trunkach. Ten rodzaj zaburzeń jest łatwo wywoływany przez sam alkohol jako środek depresyjny. Nawet umiarkowane spożywanie napojów procentowych może wywoływać objawy depresyjne, które często przekształcają się w zaburzenie depresyjne. Jednak ci, którzy częściej używają lub nadużywają tej substancji, są bardziej narażeni na jej rozwój.
Podstawowe objawy odstawienia
Łagodne objawy zespołu odstawienia alkoholu pojawiają się również w obrębie ogólnego samopoczucia. Na przykład wahania nastroju mogą wynikać z zaburzeń psychicznych związanych z alkoholizmem, takich jak wspomniane już lęki i depresja, a także z samego działania alkoholu. Należy pamiętać, że ta substancja działa dwuetapowo. Pierwszy jej efekt na ośrodkowy układ nerwowy jest bardziej stymulujący i euforyczny, a drugi bardziej relaksujący i depresyjny, bo zmienia organizację neuroprzekaźników w mózgu. W przypadku braku dostępu do alkoholu pojawia się stres, drażliwość, złość, co powoduje zmienność nastroju.
Fizycznym odzwierciedleniem braku alkoholu w organizmie są bóle głowy i zmęczenie. Gdy zabraknie alkoholu, ciało staje się napięte i zestresowane, a także bardziej zmęczone. Alkohol wpływa na zdolności poznawcze, powoduje senność oraz przyczynia się do uczucia chronicznego zmęczenia. Po odstawieniu, w organizmie narasta męczące rozdrażnienie i dezorientacja. Z drugiej strony brak środka stymulującego organizm i żądza jego dostarczenia, może prowadzić do uaktywnienia się adrenaliny. Gdy ta rozprzestrzeniła się po całym ciele, może generować bardziej aktywne i gwałtowne zachowania, a także uczucie pobudzenia w całym organizmie.
Powikłany zespół abstynencyjny i delirium tremens
W poważniejszym przypadku silnego odstawienia u uzależnionego może wystąpić tzw. delirium tremens. Jest to powikłany zespół abstynencyjny. Patologiczna zmiana stanu psychicznego, która charakteryzuje się nagłymi i poważnymi zmianami psychicznymi (majaczenie alkoholowe) lub zmianami neurologicznymi (w tym padaczką alkoholową) spowodowanymi zaprzestaniem spożywania trunków z procentami.
Delirium tremens jako zespół objawów pojawiających, po okresach intensywnego picia, w których wypijane ilości alkoholu były wysokie, a spożycie żywności niewystarczające, może zagrażać zdrowiu i życiu. Ponadto zaburzenie to może być również spowodowane urazem głowy, infekcją lub chorobą u osób, które w przeszłości nadużywały alkoholu.
Do tak niebezpiecznych objawów odstawienia zaliczają się następujące symptomy.
Objawy odstawienia alkoholu:
- niepokój lub nerwowość;
- drżenie;
- lęk;
- drażliwość lub łatwość wpadania w pobudzenie;
- emocjonalna niestabilność;
- depresja;
- zmęczenie;
- zaburzenia świadomości;
- kołatanie serca;
- ból głowy, ogólny, pulsujący;
- pocenie się, szczególnie na dłoniach lub twarzy;
- mdłości i wymioty;
- utrata apetytu;
- bezsenność, trudności z zasypianiem;
- blada skóra.
Zmiany stanu psychicznego:
- szybkie zmiany nastroju;
- niepokój;
- zwiększona aktywność;
- skrócony czas skupienia uwagi;
- podniecenie;
- strach;
- dezorientacja z objawami majaczenia alkoholowego (ciężka i ostra utrata funkcji umysłowych);
- drażliwość;
- halucynacje – najczęściej spotykane są halucynacje wzrokowe (węże, owady, pająki itp.);
- nadwrażliwość sensoryczna (wysoka wrażliwość na światło, dźwięki, dotyk itp.);
- obniżony stan psychiczny: otępienie, ospałość, senność, głęboki sen, który utrzymuje się przez dzień lub dłużej.
Zwykle do ostrych objawów odstawienia alkoholu należą również drgawki zwykle uogólnione napady padaczkowe toniczno-kloniczne. Pojawiają się najczęściej w ciągu pierwszych 24 do 48 godzin. Częściej u osób z wcześniejszymi powikłaniami po odstawieniu alkoholu.
Do innych nieprzyjemnych objawów, które mogą się pojawić, zalicza się gorączkę, ból brzucha i ucisk w klatce piersiowej. Powikłany zespół odstawienia występuje najczęściej w ciągu pierwszych 72 godzin po ostatnim drinku, ale może dać o sobie znać także do 7 lub 10 dni później. Objawy mogą szybko ewoluować. W takich przypadkach konieczne jest zwrócenie się do szpitali i ośrodków detoksykacji, aby złagodzić objawy i zapewnić osobie uzależnionej najbardziej odpowiednie leczenie. Dzięki odwykowi możliwe jest złagodzenie objawów odstawiennych, a także nakłonienie pacjenta do życia w trzeźwości. Pod fachowym okiem lekarzy i psychoterapeutów można przejść przez proces odstawienia bez tak dużego dyskomfortu.
Warto jednak wspomnieć, że przypadki delirium tremens występują zwykle tylko w stanach przewlekłej choroby alkoholowej. Wtedy kiedy pacjent pije dużo i przez długi czas, a potem nagle przestaje i walczy z zespołem alkoholowym abstynencyjnym.
Zagrożenia w przypadku zespołu odstawienia alkoholu
Oczywiście jedynym sposobem na pozbycie się szkód, jakie alkohol wyrządza organizmowi, jest zaprzestanie jego spożywania. Jednak nawet ta decyzja kończy się czasami nieprzyjemnymi konsekwencjami, takimi jak wspomniane wyżej objawy. Warto mieć świadomość doświadczania w życiu objawów odstawienia alkoholu, zanim jeszcze zacznie się pić.
Dopóki organizm nie przyzwyczai się do braku alkoholu i nie zacznie normalnie funkcjonować, detoks może być bolesny, zarówno fizycznie, jak i psychicznie. Taki stan stwarza kilka zagrożeń. Połączenie szeregu objawów fizycznych oraz innych czynników emocjonalnych i psychologicznych, takich jak na przykład lęk i depresja, może doprowadzić jednostkę do skrajności. Niejednokrotnie skutki zespołu abstynencyjnego dają początek zagrażającym życiu objawom. Dlatego bardzo ważne jest korzystanie z odpowiedniej sieci wsparcia, w skład której wchodzą wyspecjalizowani specjaliści i oczywiście rodzina.
Podczas kuracji detoksykującej organizm może dojść do kilku komplikacji. Należy również pamiętać, że u pacjentów z innymi stanami klinicznymi może wystąpić nasilenie objawów zespołu abstynencyjnego. Oprócz delirium tremens i padaczki alkoholowej z odstawieniem związane są:
- arytmia serca;
- odwodnienie;
- utrata elektrolitów;
- zapalenie trzustki;
- niewydolność wątroby;
- niepokój i depresja;
- zespół Wernickego-Korsakowa, czyli stan związany z niedoborem tiaminy (witaminy B1), który może powodować przejściowe lub, jeśli nie jest leczony, trwałe upośledzenie funkcji poznawczych.
Jak diagnozuje się zespół odstawienia alkoholu?
W celu uzyskania diagnozy zespołu abstynencyjnego należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu, psychiatry, psychologa lub neuropsychologa. Tak więc, idąc do lekarza, poza badaniem fizycznym pacjent usłyszy szereg pytań w ramach podstawowego wywiadu. Znając historię medyczną i wyniki badań fizykalnych, osoba prowadząca leczenie, powinna być świadoma ewentualnych innych chorób, które pacjent może mieć lub już ma w tej chwili.
Powszechnie wykonuje się badania krwi i moczu w celu określenia poziomu alkoholu w organizmie oraz dla uzyskania ogólnego pojęcia o stanie zdrowia danej osoby. Mając wszystkie te informacje, odpowiedzialny specjalista przeprowadzi diagnozę, zawsze wskazując na uzupełniające badanie i monitorowanie stanu zdrowia pod okiem profesjonalnego zespołu medycznego w ośrodku leczenia uzależnień, a potem pod opieką psychologa.
Możliwości leczenia alkoholowych zespołów odstawiennych
Do zaplanowania leczenia powinny skłonić już pierwsze objawy zespołu abstynencyjnego. Terapię łagodnych oznak, można przeprowadzić w domu. Oczywiście w przypadku długotrwałej choroby alkoholowej zaleca się zasięgnięcie porady lekarza przed nagłym odstawieniem trunków. Należy również pilnie sięgnąć po poradę, jeśli którykolwiek z objawów stanie się uciążliwy.
Jeśli osoba doświadczająca odstawienia alkoholu jest zdezorientowana lub pobudzona, może to oznaczać, że potrzebuje szybkiej pomocy medycznej i leczenia w szpitalu na czas odwyku. Ciężkie objawy są leczone lekami zapobiegającymi powrotom do picia, skutkom ubocznym odstawienia alkoholu oraz uzupełniającymi niedobory składników odżywczych w organizmie. Najczęściej stosowanymi lekami w leczeniu alkoholizmu są disulfiram, naltrekson i akamprozat. Substancje te działają, pomagając kontrolować chęć picia i łagodząc objawy lękowe.
W przypadku oznak zespołu abstynencyjnego leczenie powinno bezwarunkowo obejmować obserwację psychologiczną, z psychoterapią ukierunkowaną na pracę terapeuty z osobami uzależnionymi. Przeprowadzenie tego typu terapii jest ważne, aby uświadomić sobie przyczyny, które skłoniły do nadmiernego spożywania alkoholu.
Ponadto, szczególnie w najpoważniejszych przypadkach, ważne jest, aby zwrócić się o pomoc do ośrodka odwykowego, gdzie możliwe będzie zastosowanie strategii leczenia uzależnień w formie hospitalizacji. Niezwykle ważny jest etap detoksykacji. Ma on fundamentalne znaczenie w leczeniu, ponieważ źle przeprowadzony uniemożliwia satysfakcjonujący finał terapii. Osoba, która nie jest jeszcze wolna od alkoholu, nie będzie w stanie skoncentrować się na uczestnictwie w kolejnych etapach leczenia, ponieważ będzie długotrwale doświadczać objawów odstawiennych. Dlatego ideą detoksu jest pozostawienie jednostki „oczyszczonej” z uzależniającej substancji oraz kontrolowanie skutków głodu i abstynencji.
Czy warto odstawić picie? Pozytywne skutki odstawienia alkoholu
Toksyczne działanie alkoholu przy długim piciu trwa dłużej niż zwykły kac. Gdy tylko zaczyna się spożywanie alkoholu, wątroba jest pierwszym narządem, który zaczyna walczyć o detoksykację organizmu. Uwalnia enzymy rozkładające alkohol i ułatwiające jego eliminację. Negatywne skutki tego procesu mogą utrzymywać się tygodniami. Warto jednak podkreślić, że pozytywne efekty odstawienia alkoholu zauważysz również w ciągu pierwszych 30 dni abstynencji. Niepicie sprzyja nie tylko poprawie samopoczucia i lepszemu funkcjonowaniu społecznemu, ale także regeneracji organizmu.
- tydzień
Picie alkoholu zakłóca regenerujący sen, sprawiając, że osoba czuje się mniej wypoczęta i podatna na senność w ciągu dnia. Odwodnienie wywołane przez substancję powoduje bóle głowy, które utrudniają koncentrację. To zaczyna się poprawiać po tygodniu abstynencji.
- tydzień
Spożycie alkoholu powoduje produkcję kwasu żołądkowego, który uszkadza błonę śluzową żołądka i zmniejsza zdolność organizmu do eliminacji bakterii, zwiększając ryzyko refluksu żołądkowo-przełykowego. To wszystko normalizuje się po dwóch tygodniach abstynencji alkoholowej.
- tydzień
Nadmierne spożycie alkoholu przyczynia się do wzrostu tkanki tłuszczowej w wątrobie. Od trzeciego tygodnia bez spożywania substancji narząd ten zaczyna się regenerować. Zmniejsza się jego stan zapalny. Osoba może również schudnąć, zwłaszcza w okolicach talii, ponieważ napoje alkoholowe są wysokokaloryczne.
- tydzień
Regularne spożywanie piwa, wódki i innych napojów alkoholowych podnosi ciśnienie krwi, co zwiększa ryzyko rozwoju poważnych chorób, takich jak zawał serca i udar mózgu. Sytuacja poprawia się od czwartego tygodnia i następuje znaczna redukcja napięcia w tętnicach.
Alkohol przyczynia się również do przedwczesnego starzenia, co może prowadzić do zaczerwienienia, wysypki lub obrzęku skóry. Po miesiącu trzeźwości skóra zaczyna wyglądać zdrowiej, co przekłada się na jej promienność i piękno. Zmniejsza się również ilość cukru we krwi, co obniża ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2.
Jakie są konsekwencje nieleczenia zespołu abstynencyjnego?
Po odstawieniu alkoholu organizm przeżywa szok. Jednak już samo picie generuje liczne problemy fizyczne, takie jak:
- zapalenie wątroby;
- marskość wątroby;
- zapalenie błony śluzowej żołądka;
- zakrzepicę;
- impotencję;
- zawał serca;
- bezpłodność;
- demencję.
Bardzo częstą chorobą u osób nadużywających lub uzależnionych od alkoholu jest rak i jego różne odmiany: okrężnicy, przełyku, gardła, wątroby, krtani, piersi czy odbytnicy.
Jednak przy zespole abstynencyjnym występują również objawy, które mogą utrudniać życie. Dlatego należy je konsultować z lekarzem pierwszego kontaktu oraz psychoterapeutą leczenia uzależnień. Brak profesjonalnej pomocy może skutkować poważnymi zmianami we wszystkich obszarach życia. Drastyczne wahania nastroju są powszechne w przypadku odstawienia. U niektórych osób może to prowadzić do bardziej agresywnych i gwałtownych zachowań. Ponadto niekontrolowana abstynencja rodzi złość, która skłania do wyładowania w formie przestępstwa z użyciem przemocy (np. agresja fizyczna, przemoc domowa, agresywność podczas uczestniczenia w ruchu drogowym).
Wraz z nasileniem się agresji, złości i rozpaczy, może dojść do degradacji relacji międzyludzkich. Dochodzi do rozłamu rodziny, utraty pracy, traumy i utraty kontaktów towarzyskich (często wiązanych z patologiczną sytuacją picia). Dlatego warto rozważyć uczestniczenie w terapii rodzinnej, która pomaga nie tylko osobie uzależnionej, ale także jej bliskim, zrozumieć sytuację, z którą muszą się zmierzyć.
Jak samodzielnie radzić sobie z objawami odstawienia alkoholu?
Chcesz lepiej poradzić sobie z odstawieniem alkoholu? Osoby, które doświadczają negatywnych skutków abstynencji, mogą zastosować kilka prostych środków. Jeśli należysz do ich grona, spróbuj wykorzystać poniższe rady.
- Staraj się regularnie ćwiczyć. Aktywność fizyczna sprzyja dobremu samopoczuciu i przyjemności, a to może pomóc lepiej radzić sobie z głodem alkoholowym.
- Unikaj sytuacji, w których ktoś skazuje Cię na bezbronność wobec stanowczej odmowy picia. Jeśli istnieją miejsca lub środowiska, które zachęcają do konsumpcji, unikaj ich od samego początku.
- Pij dużo wody, aby przywrócić równowagę nawodnienia organizmu.
- Staraj się mieć zbilansowaną dietę.
- Poszukaj spokojnego, wygodnego i bezpiecznego otoczenia. Dobrze jest mieć przy sobie towarzystwo osoby, której ufasz, aby czuć się bezpieczniej w tym procesie.
- Spróbuj się zrelaksować tak bardzo, jak to możliwe, chociaż może to być trochę trudne.
- Zapanuj nad oddechem. Im bardziej kontrolujesz swój oddech i swój niepokój, tym lepszy będzie proces zdrowienia.
- Porozmawiaj z kimś bliskim. Konieczne jest „ugaszenie” uczuć udręki i tęsknoty. To może zmniejszyć stres odczuwany w danej chwili.
- Doceniaj spokój, bez forsowania ciała i umysłu. W ten sposób spróbujesz przywrócić równowagę psychiczną i fizyczną, stopniowo dochodząc do siebie i odkrywając się na nowo.
- Skorzystaj z pomocy psychoterapeuty do spraw uzależnień. Czujne oko profesjonalisty czasami pozwala zauważyć więcej.
- Grupy pomocy, takie jak Anonimowi Alkoholicy (AA), mogą zapewnić wspaniałe wsparcie, zwłaszcza poprzez program dwunastu kroków.
Jeżeli potrzebujesz pomocy, wsparcia psychologicznego placówki naszych poradni znajdują się w:
- Warszawie – Sprawdź: Psycholog Warszawa
- Wołominie – Sprawdź: Psycholog Wołomin
Objawy odstawienia alkoholu – TOP 5 pytań i odpowiedzi
Psychologowie w poradni Spokój w Głowie wielokrotnie spotkali się z próbami zrozumienia przez pacjentów, czym jest alkoholizm i jak radzić sobie z objawami odstawienia uzależniającej substancji. Oto 5 najczęściej padających pytań na ten temat i odpowiedzi udzielanych przez naszych specjalistów.
-
Skąd mam wiedzieć, czy jestem alkoholikiem?
Ocena własnego stanu i rozpoznanie siebie jako osoby uzależnionej od alkoholu nie jest prostym zadaniem. Istnieją jednak pewne oznaki i objawy w różnych obszarach zachowań, które wskazują, że dana osoba staje się alkoholikiem lub jest w grupie wysokiego ryzyka tej choroby.
Szkodliwy wzorzec konsumpcji
- Picie samotnie bez powodów takich jak świętowanie.
- Picie w celu odprężenia lub złagodzenia negatywnych uczuć.
- Problemy z zaprzestaniem picia po jego rozpoczęciu.
- Odczuwanie potrzeby spożywania napojów alkoholowych rano.
- Bezowocne próby niepicia przez tydzień lub kilka dni.
- Zastępowanie jednego napoju alkoholowego innym w celu kontrolowania spożycia alkoholu.
- Picie w ukryciu przed innymi ludźmi.
- Mówienie, że można przestać pić, kiedy tylko się zechce, ale brak możliwości zrealizowania tego zapewnienia.
Doświadczanie strat zawodowych, rodzinnych i społecznych
- Brak pracy z powodu nadmiernego picia.
- Utrata pracy lub przerwa w nauce z powodu problemów z alkoholem.
- Słuchanie próśb i porad od rodziny oraz przyjaciół na temat ograniczenia picia.
- Denerwowanie się, gdy ktoś kwestionuje spożycie alkoholu.
- Oddalanie się od rodziny i przyjaciół, aby pić bez przeszkadzania.
- Unikanie spotkań towarzyskich, na których nie można spożywać alkoholu do woli.
- Utrata przyjaciół i kochających partnerów z powodu nadmiernego picia.
- Stawanie się agresywnym podczas picia.
- Werbalne lub fizyczne ataki na ludzi.
Zmiany zdrowotne
- Wyższy poziom glukozy, cholesterolu i trójglicerydów.
- Zmiany w normach enzymów wątrobowych.
- Wysokie ciśnienie krwi.
- Utrata apetytu lub złe odżywianie.
- Impotencja lub obniżone libido.
- „Zaniki pamięci” z powodu alkoholu.
- Oznaki tolerancji na alkohol (wymagające zwiększania wypijanych dawek).
Przekonanie, że alkohol szkodzi
- Uświadomienie sobie, że alkohol ingeruje w życie rodzinne i pracę.
- Zazdrość o ludzi, którzy potrafią kontrolować swoje picie.
- Zauważenie, że szkody związane z alkoholem pogorszyły się w ostatnich miesiącach.
- Poczucie, że bez picia życie mogłoby być lepsze.
- Odczuwanie winy z powodu własnego wzorca konsumpcji.
Pojawienie się objawów zespołu abstynencyjnego
- Objawy, takie jak nudności, wymioty, nadmierne pocenie się, drżenie, tachykardia, urojenia i halucynacje, gdy zaprzestaje się picia.
- Stawanie się niespokojnym, drażliwym, przygnębionym lub agresywnym bez alkoholu.
- Sięganie po procenty, aby zapobiec wystąpieniu tych objawów.
-
Jak długo trwa zespół odstawienia alkoholu?
Podobnie jak w przypadku wszystkich objawów, czas trwania abstynencji może się różnić w zależności od ilości i rodzaju wypijanych trunków. W każdym razie intensywne kryzysy częściej pojawiają się w ciągu pierwszych 30 dni, czyli fazy detoksykacji. Objawy zespołu odstawienia mogą w rzeczywistości trwać od trzech dni do kilku tygodni.
-
Jakie są główne zagrożenia związane z abstynencją alkoholową?
O ile organizm nie przystosował się jeszcze do braku alkoholu, o tyle może przejść bolesny proces, jakim jest abstynencja. W niektórych przypadkach odstawienie może być bardziej intensywne, powodując szkodliwe skutki zdrowotne. Niektóre z tych głównych zagrożeń związanych z odstawieniem alkoholu to:
- dezorientacja sensoryczna, halucynacje i nadpobudliwość (delirium tremens);
- napady padaczkowe;
- arytmia;
- napady paniki, lęk i depresja.
-
Czy można leczyć objawy odstawienia alkoholu?
Tak. Alkoholizm jest poważnym stanem, który niszczy zdrowie i życie, ale skutki jego odstawienia również mogą być poważne. Dlatego pacjent musi zgłosić się na leczenie i przejść długą drogę, aby nauczyć się kontrolować chęć picia i radzić sobie z objawami odstawienia. Z pomocą specjalistów zawsze będzie mieć motywację, aby unikać spożywania jakiejkolwiek ilości alkoholu.
-
Jak poradnia psychologiczna może pomóc przy odstawieniu alkoholu?
W poradniach psychologicznych, takich jak Spokój w Głowie w Wołominie i w Warszawie istnieje wiele ukierunkowanych i adekwatnych terapii dla każdego przypadku. U nas pracują psychologowie uzależnień, którzy z empatią podchodzą do pacjenta, pomagają mu kontrolować i łagodzić objawy odstawienne. Na miejscu obecni są również inni terapeuci, którzy pomagają w sytuacjach kryzysowych. W ten sposób uzależniony koncentruje się tylko na wyzdrowieniu i ma wsparcie ze strony multidyscyplinarnego zespołu.
Do tego wszystkiego dzięki odpowiedniemu projektowi terapeutycznemu może odłożyć na bok stare przekonania i postawy, które doprowadziły go do uzależnienia. Uczy się nowych podejść, by w pełni cieszyć się lepszym życiem, które nadchodzi po leczeniu.
Więcej o samym alkoholizmie przeczytasz w artykule: Alkoholizm, uzależnienie od alkoholu – jak pomóc alkoholikowi?
Wpis blogowy nie jest artykułem naukowym. Ma jedynie charakter informacyjny i nie zastąpi konsultacji ze specjalistą.