W pewnym momencie swojego życia każdy człowiek powinien zadać sobie pytanie: czy jestem na właściwej drodze? Codzienność sprawia, że wewnętrzne pragnienia mówią, czego szukać, gdzie iść, za czym podążać. Głowa jest pełna marzeń i pragnień. Kiedy jednak to wszystko się nie spełnia, warto zadać sobie pytanie o samorealizację. Co to jest i dlaczego warto do niej dążyć? Dowiedz się więcej.
Spis treści:
Abraham Maslow i jego piramida – skąd się bierze potrzeba samorealizacji?
Jakie cechy mają osoby realizujące siebie?
Potrzeba samorealizacji – przykłady
Co utrudnia proces samorealizacji człowieka?
Złe postawy osób samorealizujących
Kim chcesz być? Jak osiągnąć samorealizację?
Czym jest samorealizacja?
Mimo że wiele się o niej mówi, wciąż mało osób wie, czym tak naprawdę jest samorealizacja. Definicja tego pojęcia oznacza spełnienie się w życiu. Jest to stan, któremu towarzyszy samourzeczywistnienie. Człowiek realizuje swoje potrzeby i aspiracje, a także czuje się spełniony. Samorealizacja jest ważna, ponieważ pozwala w pełni cieszyć się życiem i osiągać satysfakcję z tego, co robisz. Uważa się ją za najwyższą formę sukcesu. To uczucie szczęścia i wykonania „życiowej misji” odczuwane po osiągnięciu najważniejszego celu w życiu (jakikolwiek by on nie był).
Każda osoba ma własną wizję sukcesu i czuje się spełniona w innym wymiarze, z innej perspektywy. Dlatego poczucie samorealizacji człowieka wiąże się z osobistymi pragnieniami. Na przykład o dużej rodzinie, zdrowiu, znalezieniu miłości, ukończeniu projektu, podróżowaniu, prowadzeniu określonego stylu życia itd. Poczucie osobistego spełnienia zdobywa się latami ciężkiej pracy i czekania na odpowiedni moment jego urzeczywistnienia. Ludzie marzą o dniu, w którym ich życiowe cele zostaną osiągnięte. Kiedy już to nadejdzie, radość, której doświadczają, jest niezrównana.
Abraham Maslow i jego piramida – skąd się bierze potrzeba samorealizacji?
Poruszając temat samorealizacji, nie można pominąć postaci amerykańskiego psychologa Abrahama Maslowa i jego piramidy ludzkich potrzeb. Dla niego szczęście nie jest związane z czymś materialnym, ale z czymś bardziej subtelnym. Aby osiągnąć swój maksymalny potencjał, trzeba przejść przez pewne poziomy popularnie nazywane „Hierarchią Podstawowych Potrzeb” lub „Piramidą Maslowa”.
Teoria samorealizacji Abrahama Maslowa zakłada, że najwyższym poziomem piramidy jest właśnie obudzenie osobistego potencjału jednostki. W tym rozumieniu koncepcja samorealizacji jest jedynym poziomem motywacji egzystencjalnej. Pozostałe cztery poziomy to potrzeby:
- fizjologiczne: które odnoszą się do przetrwania i obejmują zapewnienie dostępu do jedzenia, wody, snu, schronienia itp.;
- bezpieczeństwa: związane z ochroną siebie, swojej własności i społeczności przed zagrożeniami lub deprywacją;
- społeczne: na które składają się nasze relacje z innymi ludźmi, przyjaźnie, przywiązanie, miłość itp.;
- szacunku i uznania: które obejmują pewność siebie, potrzebę aprobaty, prestiż, status, pragnienie siły i adekwatności, niezależność itp.
Kiedy ludzie osiągają piąty poziom, zaczynają rozwijać swój pełny potencjał – czują, że żyją pełnią życia. Jeśli nie uda się spełnić potrzeb czterech podstawowych poziomów, może to prowadzić do depresji, beznadziejnego samopoczucia, a nawet wyobcowania. Ogółem każdy ma możliwości samorealizacji, zasoby oraz motywację, by wzrastać i realizować swoją naturę. Jest to naturalny i ostateczny cel życia.
Więcej o piramidzie potrzeb Maslowa przeczytasz tutaj: https://spokojwglowie.pl/piramida-maslowa/.
Jakie cechy mają osoby realizujące siebie?
Wiesz już, że pojęcie samorealizacji związane jest z podstawowymi potrzebami człowieka. Maslow uważał, że warunkiem samorealizacji jest wystarczająca miłość w dzieciństwie oraz zaspokojenie potrzeb fizjologicznych i bezpieczeństwa w pierwszych dwóch latach życia. Jeśli dziecko nie ma poczucia zagrożenia i jest pewne siebie w tym okresie, to będzie w dorosłym życiu miało wysokie poczucie własnej wartości i bezpieczeństwa. Bez miłości, stabilizacji i szacunku ze strony rodziców trudno będzie jednostce w dorosłym życiu osiągnąć pełne spełnienie.
Można wskazać wspólne cechy osób samorealizujących, które osiągnęły szczyt piramidy Maslowa:
- obiektywne postrzeganie rzeczywistości;
- zaangażowanie i oddanie się jakiemuś rodzajowi pracy;
- prostota i naturalność zachowania;
- autentyczność (bycie sobą niezależnie od sytuacji);
- potrzeba autonomii, prywatności i niezależności;
- postawa twórcza i kreatywność;
- wysoki stopień dbania o interes społeczny i humanitaryzm;
- lepsze zrozumienie poczucia sensu życia;
- dobre poczucie humoru;
- duża odporność psychiczna;
- nieskończona zdolność do miłości siebie i innych;
- pełna akceptacja własnej osoby;
- docenianie chwil spędzanych we własnym towarzystwie;
- dobra intuicja na gruncie moralnym (wiedza, kiedy ktoś zrobił coś złego);
- życie zgodne z osobistymi wartościami i celami;
- osiągnięcie równowagi emocjonalnej;
- rozumienie potrzeb innych ludzi;
- docenianie małych rzeczy;
- porzucenie oczekiwań na rzecz życia teraźniejszością;
- uczenie się na podstawie życiowych wyzwań.
Ważne jest podkreślenie, że takie osoby pomimo spełnienia nie rezygnują z potrzeby osobistego rozwoju. Wierzą, że mogą jeszcze spełnić inne swoje pragnienia.
Potrzeba samorealizacji – przykłady
W życiu człowieka mogą pojawić się różne obszary poszukiwania życiowego spełnienia. Przykładem samorealizacji jest na przykład dążenie do samozadowolenia na rynku pracy. I tu wiele zależy od osobistych preferencji każdego człowieka. Masz podobne podejście w tym temacie? Szukasz spełnienia w tym zakresie? Wobec tego zapraszam Cię do refleksji nad tym, czym jest dla Ciebie samorealizacja w pracy.
- Czy to bycie świetnym liderem?
- Czy to otwarcie własnego biznesu?
- Czy robienie międzynarodowej kariery?
- Czy praca w nowoczesnej firmie?
- Czy chodzi Ci o zdobycie odpowiedniego statusu społecznego i wysokie wynagrodzenie?
Dla każdego samorealizacja odzwierciedla coś innego. Podobnie jest w przypadku życia osobistego. Człowiek chce sobie spokojnie ułożyć codzienność, ale dla każdego spełnienie w tym zakresie może oznaczać inne wartości. Jedni będą chcieli znaleźć partnera, wziąć ślub i założyć dużą rodzinę. Inni nie wyobrażają sobie życia z potomstwem. Dla kogoś samorealizacją będzie egzystencja w pojedynkę, dobra praca i podróżowanie. Ktoś inny usilnie chce dążyć do znalezienia jedynej miłości. Życie ludzkie ma różne oblicza i dlatego samorealizacja wiąże się z osobistymi potrzebami.
Co utrudnia proces samorealizacji człowieka?
Osoby na całym świecie, niezależnie od tego, skąd pochodzą, kim są i jakie trudności napotkały na swojej drodze, zgodnie twierdzą, że droga do samorealizacji nie jest łatwa. W rzeczywistości często jest bezwzględna. Wymaga znacznej części poświęcenia fizycznych, umysłowych, duchowych i psychologicznych możliwości.
Dlatego osoby chcące się w to zaangażować muszą być świadome możliwych wyzwań, jakie napotkają. Na drodze samorealizacji człowiek przezwycięża swoje słabości. Determinacja, dyscyplina, samozaparcie i pozytywne myślenie są niezbędnymi narzędziami sukcesu. W tym procesie nigdy nie można być pewnym, co pojawi się po drodze i jakie przeszkody trzeba będzie pokonać.
Samorealizacja to praca osobista, która nie zawsze jest łatwa. Ponieważ zależy to od wielu czynników zewnętrznych, co czasami utrudnia zachowanie dobrego poczucia spełnienia. Nie ma też możliwości pójścia „na skróty” w niekonwencjonalny (a czasem niemoralny i nieetyczny) sposób. Presja szybkiego osiągnięcia celu i pojawienie się poczucia niedowartościowania też nie przyspieszają tego procesu.
Porównywanie się z innymi to kolejna przeszkoda, która wydaje się tylko zniechęcać. Człowiek samorealizujący nie powinien patrzeć na historie innych ludzi. Gdy zacznie robić porównania, może się zastanawiać, co robi źle. Dlaczego niektórym wszystko poszło tak prosto, a mnie nie? Taka postawa sprawia, że w krótkim czasie pojawia się również chęć obwiniania innych za odczuwane frustracje i trudności. Społeczeństwo, praca, rodzice, partner, współmałżonek – wszyscy ponoszą część winy, mimo że są niewinni.
Złe postawy osób samorealizujących
U niektórych osób samorealizację utrudniają szkodliwe postawy, które oddalają od osiągnięcia celu.
Myślenie tylko o przeszłości
Determinacja i cierpliwość czasami padają ofiarami niedostatku. Z każdym ukończonym nowym krokiem ludzie chcą więcej. Rzadko są zadowoleni ze swojej rzeczywistości, bo chcą lepszej pracy, innego partnera, nowszego samochodu, ładniejszych mebli, bardziej stylowych ubrań itp. To nienasycone pragnienie zamienia każde osiągnięcie w mały wyczyn. Niby coś się zdobyło, a jednak traci to na znaczeniu. Ledwo świętowano smak zwycięstwa, a już chce się więcej. Osiągnięcie samorealizacji staje się niezdrowym dążeniem, gdy myślisz tylko o „dotarciu do celu”. Jest złe, jeśli skupiasz się tylko na przyszłości, a nie wykorzystujesz możliwości i radości teraźniejszości. Pamiętaj, że to, co tu i teraz, może okazać się bardzo przydatne w osiągnięciu ostatecznych założeń.
Wyznaczanie niewłaściwych celów
Popełnianie błędów jest nieuniknione na drodze do sukcesu. Ich przyczyny są różne. Być może wcześnie wyznaczyłeś nierealne cele lub takie, które nieumyślnie prowadzą Cię inną ścieżką. Przyczyna Twoich frustracji może wtedy leżeć w złym planowaniu. Jeśli na drodze samorealizacji cały czas idzie coś nie tak, przejrzyj wyznaczone na początku cele. Wracaj do nich i aktualizuj je zgodnie z bieżącymi potrzebami i priorytetami oraz dostępnymi zasobami.
Niewłaściwe zarządzanie czasem
To zmora ludzkości. Brak wolnego czasu, aby poświęcić się swoim marzeniom, dotyczy nie tylko zapracowanych osób. Wywiązywanie się z codziennych obowiązków również utrudnia osiągnięcie celu. Dlatego samorealizacja zajmuje trochę więcej czasu. A wiesz, co jest sekretem zdeterminowanych osób? Znajdowanie niezwykłych sposób zarządzania czasem. Na przykład możesz obudzić się godzinę wcześniej, poświęcić mniej czasu na oglądanie telewizji albo wykorzystać wolną sobotę na to, by przybliżyć się do realizacji swoich pragnień.
Brak zaufania do siebie
Jeśli nie ufasz sobie, to komu możesz w pełni zaufać? Kto powinien bezwarunkowo wierzyć w Twoje pomysły i umiejętności, jak nie Ty? Bez zaufania do siebie nie znajdziesz motywacji ani energii potrzebnej do przejścia przez momenty kryzysu. Nawet jeśli jesteś jedyną osobą, która w Ciebie wierzy, nie poddawaj się. To tylko kwestia czasu i okazji, aby inni też zaczęli Ci ufać.
Nieuczenie się na własnych błędach
Popełnianie błędów jest bardzo powszechne na drodze do sukcesu, ale czy uczysz się na swoich pomyłkach? Czy wyciągasz z nich wnioski? Niepowodzenie i niezrozumienie potknięć może kosztować więcej czasu i wysiłku. Dlatego za każdym razem, gdy popełnisz błąd, przestudiuj go z otwartym umysłem, aby więcej go nie powtórzyć. Ta refleksja przyniesie Ci cenną lekcję i poprawi Twoje nastawienie.
Kim chcesz być? Jak osiągnąć samorealizację?
Prawda jest taka, że droga do osiągnięcia swoich najbardziej upragnionych celów jest prawie zawsze długa i pełna wyzwań. Każda osoba rozpoczyna proces samorealizacji indywidualnie. Bez wiedzy i umiejętności niezbędnych do znalezienia się na miejscu, do którego chce dotrzeć. Dlatego musisz rozwinąć umiejętności, zarówno techniczne, jak i społeczno-emocjonalne, zanim zbliżysz się do swojego ideału. Koniecznie popracuj nad sobą, a dopiero później skup się na samorealizacji.
Jeśli masz cel, zanim do niego dojdziesz, zadbaj o podstawy. Do rozbudzenia samorealizacji konieczne jest zaspokojenie podstawowych potrzeb z piramidy Maslowa. Poza tym podstawą jest zatroszczenie się o siebie, a w tym:
- zrozumienie swoich uczuć;
- podniesienie samooceny i poczucia własnej wartości;
- zbudowanie odporności psychicznej na wypadek porażki;
- nauczenie się cieszenia chwilami oraz bycia obecnym tu i teraz;
- ćwiczenie samoświadomości.
Ponadto samorealizacja staje się możliwa i bliższa, gdy przyjmujesz postawy, które mają na celu utrzymanie dobrego samopoczucia. Zadbanie o swoje zdrowie psychiczne daje większą odporność na wypadek nieprzewidzianego wydarzenia.
Kultywuj dobre nawyki
Chodzi o te, które pomagają utrzymać dobry nastrój każdego dnia. Może to być wczesne wstawanie, pozytywne myślenie, przyjmowanie komplementów i umiejętność śmiania się z siebie. Ludzie, którzy pielęgnują zdrowe nawyki, są niezaprzeczalnie szczęśliwsi, a także mogą jasno myśleć o swoich celach.
Zachowaj elastyczność
Kiedy uczysz się na swoich błędach i pojawiają się nowe wyzwania, musisz zmodyfikować swój sposób działania lub myślenia. Dlatego elastyczność jest pokrewną cechą samorealizacji. Osoba, która bez stresu przystosowuje się do nowych realiów, a także poszukuje nowej wiedzy do stawienia czoła nieznanemu, łatwiej osiągnie spełnienie.
Spróbuj tyle razy, ile to konieczne
Determinacja to jeden z kluczowych czynników sukcesu. Poczujesz brak motywacji, pomyślisz o poddaniu się, usłyszysz niezbyt przyjemne rzeczy i nie uzyskasz wsparcia od właściwych ludzi we właściwym czasie. Te wydarzenia zdarzają się wszystkim ludziom, którzy chcą zamienić swoje marzenia w namacalną rzeczywistość. Dlatego nie bierz porażek do siebie. Postaw na wytrwałość i próbuj do skutku.
Nie bój się niezbędnych poświęceń
Droga do samorealizacji jest przede wszystkim drogą poddania. Czasami musisz negocjować ze sobą, które elementy Twojego życia mogą z Tobą pozostać, a które należy odrzucić. Na przykład sportowcy poświęcają swoje życie na wyczerpujące trening i ścisłą dietę, aby osiągać dobre wyniki w zawodach. Przedsiębiorcy spędzają godziny, pracując nad swoimi biznesplanami, tracą weekendy i czas wolny, dopóki ich firma nie odniesie sukcesu. W zależności od celu samorealizacji musisz ustalić, jakiego rodzaju poświęceń trzeba dokonać. Pamiętaj jednak, by nie przekraczały one zdrowego rozsądku i nie wpływały niekorzystnie na Twoje zdrowie fizyczne i psychiczne.
Nie poddawaj się zniechęceniu
Krytyczne chwile na drodze samorealizacji na pewno nadejdą. Aby je przezwyciężyć, musisz nauczyć się panować nad swoimi emocjami. Nie możesz poddać się i zrezygnować. Ludzie sukcesu wiedzą, że droga do samorealizacji składa się ze wzlotów i upadków. Dlatego tworzą strategie eliminowania złego nastroju, zniechęcenia i frustracji. Odnajdują równowagę emocjonalną tylko poprzez tą ciągłą determinację. Jeśli uda Ci się mieć pozytywne i proaktywne nastawienie, łatwiej będzie przezwyciężyć wszelkie trudności.
Masz problemy w ustaleniu swoich celów? A może poddajesz się za każdym razem, gdy na Twojej drodze samorealizacji wystąpią problemy? Niezależnie od tego, czego dotyczy problem, zawsze możesz skorzystać z pomocy specjalisty. Psycholog, a zwłaszcza psychoterapeuta, pomoże Ci ustalić, w czym tkwią przeszkody. Wskaże także drogę prawidłowego postępowania w realizowaniu swoich potrzeb i pragnień. Skontaktuj się z nami i umów wizytę w dogodnym terminie.
Teksty na stronie mają charakter informacyjny i nie zastępują usług świadczonych przez profesjonalistów.