Zmęczenie psychiczne jest w zasadzie granicą, którą Twój mózg osiągnął z powodu różnych czynników. Ten stan można również nazwać wyczerpaniem psychicznym lub zespołem wypalenia. Mózg nie potrafi już rozumować, rozwiązywać problemów i wizualizować dobrych rzeczy, ponieważ tak naprawdę potrzebuje odpoczynku. Jak odpocząć psychicznie? Oto odpowiedź.
Spis treści:
Zmęczenie psychiczne – czym jest?
Muszę odpocząć – jak rozpoznać ten moment?
Dlaczego czuję się zmęczony psychicznie?
Dlaczego warto odpoczywać psychicznie?
Jak odpocząć i złagodzić uczucie nadmiernego zmęczenia psychicznego?
Jak odpocząć psychicznie na urlopie?
Odpoczynek psychiczny – kiedy po pomoc do psychologa?
Zmęczenie psychiczne – czym jest?
Uczucie zmęczenia od czasu do czasu z powodu rutyny, która prawie się nie zmienia, jest normalne. Wstawanie wcześnie, chodzenie do pracy, wykonywanie tych samych zadań co zwykle, interakcja z tymi samymi ludźmi… Codzienność wygląda tak samo. Przyzwyczajasz się do czynności wykonywanych w życiu i przestajesz dostrzegać w nich pozytywne strony.
Niektórzy ludzie odczuwają to uczucie zmęczenia szybciej niż inni. Są też tacy, dla których życie na autopilocie jest normą przez bardzo długi czas. Kiedy jednak dochodzą do pewnej granicy, czują, że są zmęczeni wszystkim i wszystkimi, łącznie z samym sobą. Doświadczają braku sensu życia i chęci do podejmowania jakichkolwiek zmian. Czują się wyczerpani psychicznie.
Muszę odpocząć – jak rozpoznać ten moment?
Stan, w którym odczuwasz zmęczenie psychiczne wszystkim i wszystkimi odbiera Ci chęci do życia. Nagle świat traci kolory i wszystko wokół szarzeje. Zwykle towarzyszy temu brak zainteresowania, obojętność i zniechęcenie. Często zdarza się również, że zmęczona osoba ma negatywne myśli o sobie, swoim związku, pracy i drobiazgach, które pozostałyby niezauważone w innym kontekście. W ten sposób Twoje i nieciekawe dni zyskują nową warstwę apatii, a Ty zatapiasz swój umysł w negatywnych myślach.
To jednak niejedyne oznaki, że masz już wszystkiego dosyć. To uczucie może również wpływać na funkcjonalność Twojego ciała. Możesz między innymi czuć się zmęczony, mieć bóle głowy, problemy ze snem i ochotę na ciągłe podjadanie lub nie jeść wcale.
Sprawdź poniżej więcej oznak, że jesteś zmęczony i potrzebny Ci odpoczynek psychiczny:
- niechęć do pracy, rozmów z ludźmi i wykonywania innych codziennych czynności;
- tęsknota za czymś innym, ale brak sprecyzowanego celu tego uczucia;
- poczucie beznadziejności;
- brak motywacji;
- niepokój;
- brak celu i lepszych perspektyw na życie;
- nieprzejmowanie się własnym dyskomfortem;
- uczucie emocjonalnego odrętwienia, tak jakbyś nie mógł odczuwać emocji tak, jak kiedyś;
- trudności w dotrzymaniu terminów z powodu braku motywacji lub zwlekania;
- brak zaangażowania w swoje zobowiązania;
- cynizm;
- problemy z koncentracją;
- niewyjaśniony ból mięśni;
- senność;
- bóle głowy.
Jak widać, objawy są zróżnicowane i to Ty musisz ustalić, co w Twoim przypadku wskazuje na zmęczenie psychiczne.
Dlaczego czuję się zmęczony psychicznie?
Kogo winić w tej sytuacji? Ludzi wokół, niesatysfakcjonującą pracę, czy samych siebie? Właściwie istnieje wiele możliwych powodów, dla których czujesz się zmęczony psychicznie i na każdy z nich, wpływ mogą mieć inne czynniki.
- Możesz być wyczerpany emocjonalnie z powodu stresu związanego z codziennością lub szczególnymi okolicznościami, takimi jak rozwód, problemy rodzinne, śmierć bliskiej osoby, stresujące życie zawodowe, utrata pracy, kryzys finansowy.
- Sytuacje uważane za powszechne, ale zwykle wymagające dużej ilości emocji, takie jak urodzenie dziecka lub opieka nad chorym, mogą również powodować uogólnione zmęczenie.
- Poczucie bycia „zmęczonym wszystkim” jest jednym z najczęstszych objawów wypalenia zawodowego.
- Wyczerpanie psychiczne może być też oznaką depresji.
Bardzo często ludzie są zmęczeni, ponieważ nie wiedzą, co to jest wypoczynek bierny i jak odpoczywać, by wyłączyć na chwilę swój mózg. To właśnie te problemy tworzą bariery, które wpływają na zaburzone funkcjonowanie każdego dnia.
Odpoczynek – który wybrać?
Miałeś kiedyś wrażenie, że dużo spałeś, byłeś na wakacjach, przeleżałeś cały weekend, ale nadal czujesz się zmęczony? Zwykle, gdy ludzie szukają odpoczynku, skupiają się na nic nierobieniu lub po prostu na zmianie otoczenia. Prawda jest taka, że odpoczynek wykracza daleko poza to, ponieważ nie zawsze organizm potrzebuje tego, czego mu się dostarcza / co mu się zabiera.
Istnieją trzy powiązane ze sobą rodzaje odpoczynku, które pozwalają usunąć zmęczenie psychiczne.
- Odpoczynek fizyczny: nie chodzi o nic nierobienie, ale o wykonywanie innych rodzajów aktywności. Można go podzielić na odpoczynek bierny lub aktywny. Biernymi sposobami uprawiania wypoczynku fizycznego są np. spanie i drzemki, natomiast aktywny wypoczynek fizyczny obejmuje zajęcia takie jak joga, fitness, masaże. Musisz wiedzieć, że odpoczynek fizyczny sprzyja odpoczynkowi psychicznemu.
- Odpoczynek psychiczny: to stan odłączenia się od myśli, które nawiedzają Cię na co dzień.
- Odpoczynek emocjonalny: jeśli uda Ci się odłączyć od myśli, które nawiedzają Cię każdego dnia, będziesz również w stanie odłączyć się od emocji, takich jak gniew czy poczucie winy, które im towarzyszą.
Musisz doświadczyć wszystkich trzech rodzajów odpoczynku, by czerpać korzyści z całkowitego odłączenia i zresetowania stanu umysłu.
Dlaczego warto odpoczywać psychicznie?
Kiedy dbasz o swoje ciało i wiesz, do czego służy regeneracja, zapewne znasz to uczucie ulgi, które nadchodzi, gdy organizm i wszystkie jego mięśnie odpoczywają. Fizyczność to jedno, a zapanowanie nad mętlikiem w głowie to drugie. Tak naprawdę bez odpoczynku fizycznego nie jesteś w stanie osiągnąć stanu błogiego spokoju mentalnego i odwrotnie. Zmęczenie psychiczne nie sprzyja wypoczynkowi fizycznemu.
W naszym społeczeństwie mamy obsesję na punkcie produktywności, ciągłego kontaktu i wielozadaniowości. Ludzie ciągle o czymś myślą, za czymś gonią, coś planują, rozwiązują, ustalają. Dlatego znaczenie odpoczynku psychicznego i odłączania się na chwilę od rzeczywistości nie zawsze jest brane pod uwagę. To duży błąd, bo relaks i wypoczynek umysłu jest ważny dla każdego.
Oto niektóre z głównych powodów, dla których warto odpocząć psychicznie przez kilka dni:
- zmniejszenie poziomu stresu i lęku;
- zwiększenie subiektywnego postrzeganie dobrego samopoczucia;
- poprawa koncentracji;
- większa wydajność i produktywność;
- stymulowanie zdolności poznawczych i kreatywności;
- szybsze i łatwiejsze podejmowanie decyzji;
- poprawa relacji społecznych i rodzinnych;
- lepsza komunikacja w związku;
- wzmocnienie samoopieki i poczucia własnej wartości.
Jak odpocząć i złagodzić uczucie nadmiernego zmęczenia psychicznego?
Kiedy pracujesz, masz rodzinę, dzieci, obowiązki domowe i zawodowe, nie możesz tak po prostu uciec i zaszyć się w głuszy. Nie masz też możliwości kontrolowania wszystkich rzeczy wokół Ciebie. Dlatego konieczne jest nauczenie się reagowania na wszelkie bodźce prowadzące do zmęczenia w najlepszy możliwy sposób dla zdrowia psychicznego i szczęścia.
- Przypomnij sobie, że jesteś wystarczająco dobry. Czasami chcesz być najlepszy we wszystkim, co robisz? Gdy Twój wyidealizowany wynik nie zostaje osiągnięty, stajesz się sfrustrowany i zaczynasz wątpić w swój z potencjał? Takie nastawienie może wprowadzić Cię w pułapkę żądania od samego siebie jeszcze więcej, co nie pomaga w usunięciu stanu zmęczenia. Dlatego rób tyle, na ile Cię stać: nie mniej, nie więcej. Pamiętaj, że robisz wszystko, co możesz, korzystając z narzędzi i zasobów, które masz.
- Pomyśl, co Cię smuci i dlaczego. Jeśli uważasz, że w Twoim życiu są punkty, które nie przynoszą Ci już satysfakcji, zastanów się, czym dokładnie one są. Czy to problem w małżeństwie? Z członkiem rodziny? W pracy? Z samym sobą? Większość ludzi, którzy twierdzą, że są zmęczeni psychicznie, nie potrafi dokładnie określić, co powoduje ten stan. Tym samym nie są w stanie przygotować się do rozwiązania problemów życiowych. Cierpią, nie rozumiejąc dlaczego. Pozwól sobie na refleksję i zidentyfikuj, co jest przyczyną Twojego stanu.
- Odpocznij bez pośpiechu. Nadmierny stres i zaangażowanie w różne sprawy są głównymi wyzwalaczami uczucia ogólnego zmęczenia psychicznego. Robienie krótkich przerw w obowiązkach jest niezbędne, by zminimalizować negatywny wpływ tych czynników na życie.
- Wykorzystaj weekendy, żeby się zrelaksować. Nie zabieraj pracy do domu, ani nie myśl o problemach. Poświęć ten czas tylko na odpoczynek umysłu i ciała. Najlepiej spędź czas z bliskimi, spotkaj się z przyjaciółmi, idź na basen lub masaż. Rób sobie też małe przerwy w ciągu tygodnia. Na przykład poświęć godzinę dziennie lub tygodniowo na uprawianie ukochanego hobby, na coś, co sprawia Ci przyjemność, na słuchanie relaksującej muzyki, na aktywność fizyczną, jogę lub medytację i łączenie się z samym sobą.
Jak odpocząć psychicznie na urlopie?
Latem, w okresie wakacyjnym i urlopowym, masz czas na odłączenie się od codzienności i naładowanie akumulatorów. Mimo, że jest to ograniczony okres, w którym musisz stworzyć strategię dobrego wypoczynku, jest on bardzo ważny dla Twojego zdrowia psychicznego. Pozwala odciąć się od pracy, od tego, co robisz codziennie, od Twoich utrwalonych nawyków i zyskać energię na kolejne miesiące.
Jak efektywnie odpocząć podczas wakacji?
- Nie skupiaj się na ograniczeniach, które nie pozwalają Ci odpoczywać tak, jak o tym marzysz, bo jedynie stracisz cenny czas. Skoncentruj się na tym, co możesz zrobić z tym, co masz. Nie stać Cię na egzotyczny wyjazd? Ciesz się wakacjami na wsi, ogniskiem i rowerowymi wycieczkami. Tak spędzony czas też może być piękny.
- Oceń, od czego potrzebujesz odpocząć, czego masz przesyt, co sprawia, że Twoja psychika jest „przeładowana” negatywnymi bodźcami. Masz dość pracy, mediów społecznościowych, a może rodzinnych imprez? Pozwól sobie na odcięcie od tego, co Cię przytłoczyło.
- Zdefiniuj swój plan odpoczynku. Co daje Ci najwięcej relaksu? Wolisz pozostać w domu, ciesząc się swoją przestrzenią i czasem, czy jednak masz ochotę spędzić ten urlop aktywnie?
- Kiedy zdecydujesz się zostać w domu, przygotuj go na psychiczny odpoczynek. Rozłóż na kanapie miękki koc w marynarskie wzory, rozstaw zapachowe świece, wyjmij te książki, które chciałeś przeczytać od dawna. Schowaj notes, komputer i inne rzeczy, które przypominają Ci o codziennych obowiązkach. Masz dzieci? Urządź im własny plac zabaw. Stwórz u siebie dom wakacyjny, miejsce do zabawy i odpoczynku. Na tarasie, balkonie, werandzie, a nawet w sypialni i salonie. Odrobina inwencji twórczej pozwoli Ci stworzyć relaksującą przestrzeń.
- Wolisz podróżować i nie wyobrażasz sobie siedzenia w domu? Wybierz taki kierunek, który najlepiej Cię zrelaksuje i ucieszy. Nie wpadaj w pułapkę zestresowanego podróżnika, który kontroluje każdy szczegół lub wypełnia porządek z listy rzeczy, które trzeba zobaczyć. Daj sobie czas na swobodny wypoczynek, bez pośpiechu i nadmiernych obciążeń, tak jak tego pragnie Twoja psychika.
Oprócz tego skoncentruj się na teraźniejszości, na tu i teraz. Nie kontroluj czasu, wyłącz alarmy w telefonie. Odpuść sobie sprawdzanie każdego szczegółu. Zmień przestrzeń, otoczenie, a nawet fryzurę i sposób ubierania. Ciesz się drobnymi szczegółami i ulotnością chwili. Nawet oglądanie zachodzącego słońca może podziałać relaksująco.
Odpoczynek psychiczny – kiedy po pomoc do psychologa?
Jeśli czujesz się zmęczony wszystkim i uważasz, że nie ma rozwiązania Twojego problemu, najwyższy czas porozmawiać z psychologiem. Te negatywne myśli są symptomami zmęczenia psychicznego. Nie musisz więc zwracać na nie uwagi, ale kiedy zaczynają dominować w Twojej głowie, a Ty nie znajdujesz sposobu na pozbycie się ich, musi interweniować specjalista. Terapia pomaga pacjentom znaleźć odpowiedzi na swoje problemy poprzez refleksję i samopoznanie. W ten sposób nauczysz się radzić sobie w trudnych sytuacjach bez emocjonalnego przytłoczenia. Poznasz sposoby na dobry odpoczynek psychiczny.
W trakcie spotkań z psychologiem docenisz chwile wypoczynku, wykształcisz w sobie nawyk mówienia „NIE”, gdy sytuacja tego wymaga i wybierzesz aktywność, która sprawia Ci przyjemność. Korzystanie z pomocy psychoterapeuty lub psychologa online przy „zwykłym” zmęczeniu psychicznym nie jest powodem do wstydu. Jest potwierdzeniem Twojej dojrzałości i tego, że wiesz, jak ważny jest Twój dobrostan psychiczny dla lepszego życia.